اگر بخواهیم محیط کشت آزمایشگاهی را به‌صورت واژه به واژه مورد بررسی قرار دهیم، کشت به فرایندی گفته می‌شود که باکتری و میکروب در شرایط مناسب برای رشد و تکثیر قرار بگیرند. میکروب‌ها موجودات تک‌سلولی هستند و به طور مستقل به حیات خود ادامه می‌دهند. این موجودات برای ادامه حیات و رشد و تکثیر، به مواد معدنی غذایی احتیاج دارند.
به فضایی که این امکان را برای باکتری و میکروب به وجود می‌آورد نیز محیط کشت گفته می‌شود. در واقع محیط کشت آزمایشگاهی فضایی است که آب و غذا و مواد معدنی موردنیاز باکتری و میکروب را فراهم می‌آورد تا بتواند رشد و تکثیر کند.
به‌طورکلی دو مدل محیط کشت در دنیا وجود دارد. محیط کشت طبیعی و محیط کشت مصنوعی که محیط کشت مصنوعی دست‌ساز و شبیه‌سازی‌شده محیط کشت طبیعی است. بدن موجودات زنده یکی از بهترین محیط کشت‌های طبیعی است. به‌عنوان‌مثال خون یکی از بهترین محیط کشت‌های طبیعی است، زیرا غذا و آب و مواد معدنی موردنیاز باکتری و میکروب را دارد.
خرید محیط کشت آزمایشگاهی
شرکت تارا طب با بیش از ده سال سابقه فعالیت در زمینه تأمین و واردات مواد اولیه با در اختیار داشتن کادر مجرب مفتخر است که محصول موردنظر شما را با بالاترین کیفیت و نازل‌ترین قیمت در سریع‌ترین زمان ممکن در اختیار شما عزیزان قرار دهد. لذا جهت کسب اطلاعات بیشتر و استعلام قیمت می‌توانید با مراجعه به قسمت تماس با ما، از طریق شماره تماس‌های درج شده با مشاورین فروش شرکت به طور مستقیم در ارتباط باشید.
متداول‌ترین ماده موردنیاز برای رشد میکروارگانیسم‌ها نوترینت براث (آبگوشت مغذی) یا محیط LB (آبگوشت لیزوژنی) است. محیط‌های جامد غالباً با آگار مخلوط می‌شوند و از طریق یک دستگاه پخش‌کننده استریل درون ظروف پتری دیش ریخته می‌شوند تا جامد شوند. این پلیت‌ها یک محیط جامد را آماده می‌کنند که روی آن میکروب‌ها کشت شوند.
تفاوت بین محیط رشدی که برای کشت سلولی استفاده می‌شود با محیطی که برای کشت میکروبیولوژیکی مورداستفاده قرار می‌گیرد این است که سلول‌های مشتق از ارگانیسم‌های کامل اغلب بدون افزودن هورمون‌ها و فاکتورهای رشد که معمولاً در بدن وجود دارند نمی‌توانند رشد کنند.
دررابطه‌با میکروارگانیسم‌ها چنین محدودیتی وجود ندارد، زیرا اغلب آنها ارگانیسم‌های تک‌سلولی هستند.
عناصر تشکیل‌دهنده محیط کشت
- ویتامین که برای رشد و بقای سلول به کار می‌رود
- اسیدآمینه که جهت ساخت پروتئین مورداستفاده قرار می‌گیرد
- منبع کردن به‌عنوان منبع انرژی
- رنگ فنول رد برای تشخیص حدود PH
- محلول بافر برای ثابت نگه‌داشتن PH محیط
- محلول با غلظت متعادل یک ترکیب متعادل از یون‌های مختلف برای تنظیم فشار اسمزی
انواع مختلف محیط کشت
محیط کشت پایه
محیط کشت پایه را به‌عنوان زیرساخت تهیه انواع محیط کشت آزمایشگاهی دیگر می‌دانند. در محیط کشت معمولاً مواد غذایی کمتری مورداستفاده قرار می‌گیرد. علاوه‌برآن محیط کشت پایه صرفاً جهت رشد باکتری‌ها به کار می‌رود، دلیل آن هم عدم وجود ماده ضد میکروب در محیط کشت پایه است.
محیط کشت انتخابی
محیط کشت انتخابی به این‌گونه عمل می‌کند که با استفاده از ماده مهارکننده، به جز ارگانیسم موردنظر، رشد باقی ارگانیسم‌ها مهار می‌شود. این محیط قابلیت آن را دارد که فقط یک ارگانیسم را رشد دهد و در مواقعی استفاده می‌شود که رشد برای سایر ارگانیسم‌ها مضر باشد.
محیط کشت افتراقی
در این نوع محیط کلنی باکتری‌های مختلف کاملاً از یکدیگر متمایز می‌شوند. به‌عنوان‌مثال محیط TSI و سیمون سیترات به علت وجود املاح صفراوی در محیط خود می‌توانند مانع رشد باکتری‌های گرم و مثبت شوند و درعین‌حال محیط ایده‌آل برای رشد باکتری‌های گرم و منفی و روده‌ای هستند.
محیط کشت اختصاصی
از مهم‌ترین کاربردهای محیط کشت اختصاصی ایزوله کردن نوع خاصی از باکتری‌هاست. به‌طورکلی این محیط برای رشد خاصی از باکتری‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
محیط کشت غنی شده
محیط کشت غنی شده مقوی است و دارای مواد مغذی بسیاری مانند ویتامین‌ها، لیپیدها و اسیدهای آمینه برای رشد باکتری است. تعداد زیادی از باکتری‌ها روی آن به‌خوبی رشد می‌کنند.
محیط کشت‌ها از نظر فیزیکی به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- جامد که معمولاً آگار نامیده می‌شود.
- مایع که آبگوشت نامیده می‌شود.
- نیمه جامد که اغلب آگار نامیده می‌شود.
آزمایشگاه میکروبیولوژی دارویی از طیف وسیعی از محیط‌های کشت استفاده می‌کند. دو نوع رایج این محیط‌ها، نوترینت آگار یا آبگوشت و تریپتون سویا آگار یا آبگوشت است. تریپتون سویا آگار (معادل محیط هضم‌کننده سویا کازیین) بیشتر برای محیط‌زیست استفاده می‌شود. این محیط برای جداسازی و پرورش میکروارگانیسم‌های سخت رشد و سریع کاربرد دارد. محیط آبگوشت سویا تریپتون برای آزمایش استریل بودن محیط و به‌عنوان یک آبگوشت جهت رشد عمومی در آزمایش شمارش میکروبی استفاده می‌شود.
انواع دیگر محیط‌های قابل استفاده شامل محیط مایع تیوگلیکولات است که برای رشد باکتری های هوازی و غیز هوازی به عنوان بخشی از آزمون بررسی استریل شدن استفاده می شود.
محیط‌های سابورودکستروز آگار یا مالت آگار برای بررسی‌های قارچی مورداستفاده قرار می‌گیرند. از محیط R2A برای بررسی میکروبیولوژی آب استفاده می‌شود. این محیط آگار حاوی مقدار کمی مواد مغذی است که برای کشت میکروارگانیسم‌های هتروتروف کاربرد دارد.
از سایر محیط‌ها جهت شناسایی میکروبیولوژی ارگانیسم‌ها استفاده می‌شود مانند آگار خون‌دار که برای تعیین واکنش‌های همولیتیکی استافیلوکوک کاربرد دارد.
ساخت انواع محیط یا در داخل آزمایشگاه انجام می‌شود یا آماده خریداری می‌شود. درصورتی‌که محیط‌ها به‌صورت آماده خریداری شوند میکروبیولوژیست باید مطمئن شود که در محیط تمیز تهیه شده باشد و یا به‌خوبی عمل استریل انجام شده باشد.
نگاهی اجمالی به برخی از نمونه‌های محیط کشت آزمایشگاهی
محیط کشت تریپتیک سوی آگار
محیط کشت تریپتیک سوی آگار که به آن به‌اختصار TSA نیز گفته می‌شود به‌عنوان یک محیط کشت برای رشد عمومی و جداسازی و پرورش میکروارگانیسم‌ها به کار می‌رود. یک محیط کشت آزمایشگاهی عمومی و غیرانتخابی است که برای رشد انواع میکروارگانیسم‌ها مواد مغذی کافی را فراهم می‌کند.
همچنین از آن برای کشت، ذخیره‌سازی، نگهداری و انتقال خالص میکروارگانیسم‌ها استفاده می‌شود. این محیط برای رشد میکروارگانیسم‌های تند و غیر تسریع‌کننده مناسب است. فسفات رسانه را بافر می‌کند و گلوکز به‌عنوان منبع کربوهیدرات در این محیط عمل می‌کند.
سدیم کلراید تعادل اسمزی را حفظ می‌کند و آگار نیز ماده جامد کننده است. این نوع محیط کشت باید همراه با خون باشد تا بتواند رشد باکتری‌های سریع‌تر یا عوامل ضدمیکروبی را آسان کند و نیز امکان انتخاب گروه‌های میکروبی فراهم شود.
محیط کشت ویولت رد بایل آگار
محیط کشت ویولت رد بایل آگار یک محیط کشت انتخابی است که با نام‌های vrb agar و vrbd نیز شناخته می‌شود. این محیط حاوی مقادیری پپتون، گلوکز، سدیم کلرید و عصاره مخمر است. باکتری‌های انتروباکتریاسه با تخمیر گلوکز توسط رد و دکستروز باعث اسیدی شدن محیط شده و باعث تغییر رنگ آن می‌شوند.
ویژگی‌های محیط کشت VRBD
- PH خنثی
- نوعی محیط کشت انتخابی برای باکتری گرم منفی مقاوم به صفرا
- حاوی کریستال ویوله و نمک‌های صفراوی به‌عنوان عامل مهارکننده
کاربردهای محیط کشت ویولت رد بایل آگار شناسایی و شمارش باکتری‌های انتروباکتریاسه و همچنین شمارش باکتری‌های انتروباکتریاسه در داروسازی است.
موارد استفاده این محیط
- صنایع غذایی
- میکروب‌شناسی
- محصولات لبنی
- بررسی‌های میکروبیولوژی
- شناسایی محیطی برای سالمونا
- تشخیص کلی فرم مدفوع در نمونه آب، پساب و آب دریا
محیط کشت TSI
محیط کشت Triple Sugar Iron Agar (تریپل شوگر آیرون آگار) به‌اختصار TSI نامیده می‌شود. این محیط کشت آزمایشگاهی جامد و افتراقی است که برای تشخیص باکتری‌های روده‌ای (خانواده باکتریاسه) به کار می‌رود. کشت در این محیط به‌صورت خطی و عمقی است و به دلیل داشتن فنل رد به رنگ قرمز است.
محیط کشت TSI حاوی سه قند ساکارز، لاکتوز و گلوکز و همچنین سولفات آهن است. مقدار گلوکز به نسبت سایر قندها کمتر است و در صورت تخمیر هرکدام از قندها، محیط اسیدی شده و شناساگر فنل قرمز باعث تغییر رنگ محیط از قرمز به زرد می‌شود. اگر قند موجود در محیط تمام شود باکتری‌های شروع به مصرف پپتید می‌کنند و محیط قلیایی می‌شود.
برخی ویژگی‌های محیط کشت TSI
- محیط کشت افتراقی
- در صورت تخمیر قند، تغییر رنگ محیط به زرد
- غلظت ده برابری ساکارز و لاکتوز نسبت به گلوکز
برخی کاربردهای محیط کشت TSI
- تشخیص تولید گاز
- شناسایی تخمیر لاکتوز
- همچنین تشخیص باکتری‌ها و گونه‌های باکتریاسه
محیط کشت LB BROTH
محیط کشت آزمایشگاهی لوریا براث (luria broth) به‌اختصار LB نامیده می‌شود. این محیط یک ماده غذایی غنی از مواد مغذی است که معمولاً برای کشف باکتری به کار می‌رود.
افزودن آگار به lb منجر به تشکیل ژلی می‌شود که باکتری‌ها می‌توانند روی آن رشد کنند زیرا آنها قادر به هضم آگار نیستند ولی می‌توانند از LB تغذیه جمع کنند. پپتون موجود در این محیط نیتروژن و کربن را تأمین می‌کند. ویتامین‌ها از جمله ویتامین b و برخی عناصر کمیاب دیگر توسط عصاره مخمر تأمین می‌شوند. کلرید سدیم هم تعادل اسمزی محیط را فراهم می‌کند.
این محیط صرفاً برای آزمایشگاه است و باید درب قوطی کاملاً محکم بسته باشد.
شرکت تارا مدرن طب تجهیز آماده ارائه خدمات در زمینه مواد اولیه مورد نیاز شما مشتریان گرامی است.. شما می‌توانید با مشاورین فروش شرکت جهت کسب اطلاعات بیشتر و استعلام قیمت و خرید از طریق شماره تماس‌های درج شده در قسمت تماس با ما، در ارتباط باشید.