ناتامایسین یا پیماریسین یک ماده ضد کپک مواد غذایی است. این ماده بازدارنده قارچ بسیار قوی و افزاینده زمان ماندگاری یک ترکیب است. پیماریسین طی فرایند تخمیر ناشی از سوش خالص باکتری استرپتومایس ناتالنسیس طی فرایند کنترل شده بعد از استخراج، فیلر شدن، شستشو و اطمینان از خلوص و کیفیت فراوری می‌شود.
ناتامایسین چیست
ناتامایسین یک ضد کپک مواد غذایی است که بازدارنده قارچ بسیار قوی و افزاینده زمان ماندگاری یک ترکیب کاملا طبیعی می‌باشد. این ماده طی فرایند تخمیر نناشی از سوش خالص باکتری استرپتومایس ناتالنسیس با فرایندی کنترل شده پس از استخراج، فیلتر شدن، شسته شدن و اطمینان از کیفیت و خلوص فراوری می‌شود. این محصول در ایران به پودر ضد کپک، پیماریسین و ضد قارچ نیز معروف است. جوش دوغ هم نوعی ضد کپک است ترکیبی کاملا طبیعی و همسو با محیط زیست که محلول آن می‌تواند از لحاظ تاثیرگذاری به خوبی با نگهدارنده‌های شیمیایی مانند سوربات پتاسیم رقابت کند.
این ماده شیمیایی یک نگهدارنده بی‌رنگ و بدون طعم است که برای اثربخشی وابستگی کمتری به Ph داردو در مقادیر کم از رشد مخمر و کپک جلوگیری می‌کند. این محصول به دو صورت پودری و مایع تولید می‌شود. بنابراین یکی از امتیازات استفاده از آن به جای نگهدارنده‌های دیگر استفاده از آن به صورت پودری در ترکیب با فرمولاسیون و هم به صورت یک سوسپانسیون مایع مثل مخلوط کردن با آب نمک و اسپری آن روی محصول است.
نحوه خرید ناتامایسین
شرکت تارا طب با بیش از ده سال سابقه فعالیت در زمینه واردات و تامین مواد اولیه، مفتخر است مواد و تجهیزات مورد نیاز شما از بهترین برندهای روز دنیا را با نازلترین قیمت بازار در اختیارتان قرار دهد. شما می‌توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و خرید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما اقدام بفرمایید.
آشنایی با عملکرد ناتامایسین
همان‌طور که گفته شد این ترکیب یک آنتی‌بیوتیک است که آن را به‌عنوان پیماریسین، تنسین و میپروزین نیز می‌شناسند. این ماده یک نگهدارنده بی‌رنگ و بدون طعم است که جهت اثربخشی وابستگی کمتری به PH دارد و در مقادیر کم از رشد مخمر و کپک جلوگیری می‌کند. پیماریسین توسط باکتری استافیلوکوک تولید می‌شود و به دو صورت پودری و مایع وجود دارد. به همین دلیل از امتیازات کاربرد این ترکیب به‌جای نگهدارنده‌های شیمیایی دیگر به‌صورت پودری در ترکیب با فرمولاسیون و همچنین به‌صورت سوسپانسیون مایع مثل مخلوط کردن با آب نمک و اسپری روی محصول است.
ارگسترول در دیواره سلولی، نقطه هدف ناتامایسین است. ارگسترول سد ساختمانی در مقابل مخمر و کپک در دیواره سلولی تشکیل می‌دهد که مسئول انتقال مواد غذایی درون سلول می‌باشد و بر همین اساس برای بقای مخمر و کپک مهم است. این نگهدارنده بر روی باکتری‌ها بی اثر است زیرا ارگسترول در دیواره باکتری‌ها موجود نیست.
(محلول خالص ناتامایسین) با کریستال‌سازی مجدد پیماریسین اولیه به وجود می‌آید. به‌‌این‌ترتیب ترکیبی با قابلیت انحلال بالا، یکنواخت، سوسپانسیونی مقاوم با پراکندگی مناسب و اثرگذاری بالا در آب به دست آید که با وجود این مزایای فوق‌العاده این ترکیب می‌تواند به‌عنوان جلوگیری از رشد کپک‌ها و مخمرها عمل کند. در زمان لازم کریستال‌های این ماده فعال می‌شوند و مقاومت مواد غذایی را بالا می‌برد.
ساختار ناتامایسین چگونه است
ترکیب ناتامایسین یک پلی پپتید با 34 اسیدآمینه است و به دلیل داشتن 4 پیوند دوگانه گونژوگه جز دسته آنتی‌بیوتیک‌های تتران قرار می‌گیرد. تصویر فضایی این ترکیب استوانه‌ای‌شکل است و در این حالت قطبی نیست. این ماده در محدوده PH 5-9 پایداری زیادی دارد، ولی در خارج از این محدوده پایداری خوبی ندارد و ممکن است تجزیه شود. ناتامایسین نسبت به ترکیب‌های اکسنده همانند فلزات سنگین، کلرید و پراکسیدها حساسیت نشان می‌دهد. این ترکیب در مقادیر 1،2،4 PPM بر شمارش کپک و مخمر تأثیر می‌گذارد. در ضمن باید به این نکته توجه شود که عواملی مانند PH، گرما و شرایط نگهداری مواد غذایی در عملکرد و نوع آن مؤثر است.
میزان حلالیت ناتامایسین
حلال در آب 20 الی 50 مولار بر لیتر، محلول در گلاسیال و متیل پرولیدین، اسید استیک، گلیسرول، پروپیلن گلایکول و دی متیل سولفید است. نامحلول در الکل‌های بلند زنجیره، هیدروکربن‌های کلر، دی اکسان‌ها، هیدروکربن‌های آروماتیک و آلیفاتیک، استرها، کتون‌های سیکلوهگزان و انواع روغن است.
روش تولید ناتامایسین
در صنایع غذایی این ماده با استفاده از یک فرایند تخمیری هوازی به روش غوطه‌وری و با کاربرد میکروارگانیسم‌های استرپتومایسس ناتالسیس و مواد مشابه تولید می‌شود. طی چند روز متوالی فرایند تخمیر انجام می‌شود و این ماده به‌صورت محلول از میسیلیوم کپک جدا می‌شود. سپس محلول خالص‌سازی می‌شود و به شکل کریستال ته‌نشین می‌شود. پیماریسین تولید شده از این روش رنگ سفید یا کرم دارد و دارای مزه و بوی خاصی نیست. این ترکیب جایگزین مناسبی برای سوربات پتاسیم است.
کاربرد ناتامایسین در صنایع مختلف
از پرکاربردترین مصارف این ترکیب در ماست، دوغ و لبنیات برای کنترل مخمر و کپک است. این در حالی است که استفاده از هر نوع نگهدارنده در دوغ بر اساس قوانین سازمان غذا و داروی ایران ممنوع است. ناتامایسین در صنایع گوشتی نیز کاربرد دارد. این ماده بر روی انواع سوسیس خشک عمل‌آوری شده و نیز سطح پوشش‌های پنیر استفاده می‌شود. این ترکیب تمامی مخمرها و کپک‌ها را کنترل می‌کند ولی بر باکتری‌های فعال و ویروس‌ها تأثیری ندارد. حداکثر مقدار مجاز مصرف این ماده در سوسیس‌های فراوری شده خشک، یک میلی‌گرم در هر دسی‌متر مربع از سطح است و همچنین باید توجه شود که تا عمق بیشتر از 5 میلی‌متر نباید نفوذ کند.
بسته به تاییدیه‌‌های نظارتی در بعضی از کشورها، این ماده در محصولاتی نظیر کیک، نان و نوشیدنی نیز به کار می‌رود. این ترکیب در لواشک و ترشک نیز به دلیل اینکه اغلب این محصولات از میوه‌های درجه 3 و 4 تهیه می‌شوند و در معرض میکروب‌ها قرار دارند نیز استفاده می‌شود. این ماده در میوه‌ها و نوشیدنی‌ها نیز به‌عنوان نگهدارنده مؤثر مورد استفاده قرار می‌گیرد. عواملی از قبیل مخمرها و کپک‌ها در نوشیدنی‌ها سبب تغییر رنگ و الکلی شدن آنها می‌شوند ولی در صورت استفاده از ناتامایسین این مشکل بر طرف خواهد شد.
علاوه بر صنایع غذایی این ترکیب در پزشکی نیز کاربرد دارد. این ماده در درمان‌های پزشکی کاربرد دارد و به‌عنوان یک نگهدارنده طبیعی از رشد مخمر، قارچ و باکتری جلوگیری می‌کند. پیماریسین را می‌توان در قطره‌های چشم. کرم‌ها، پمادها و اسپری‌های بینی یافت. برخی از موارد درمان این ترکیب در پزشکی می‌توان به درمان عفونت‌های قارچی چشم نظیر ورم ملتحمه و کراتیت، درمان عفونت‌های سینوسی ناشی از قارچ، جلوگیری از رشد قارچ در کاشت قرنیه اشاره کرد.
انواع ناتامایسین
- ناتامایسین 50٪: این ترکیب به‌عنوان عامل ضدویروسی، ضدمیکروبی و ضدقارچی شناخته شده است. همانند سایر آنتی‌بیوتیک‌ها، این ترکیب در برابر باکتری‌هایی که به چندین دارو مقاوم شده‌اند نیز مؤثر است. این نوع از ترکیب دارای خلوص 50٪ در صد است و در صنایع غذایی کاربرد دارد.
- ناتامایسین 95٪: این نوع از ترکیب شکل خالص شده است و غلظت ماده مؤثره آن بیشتر از سایر اشکال دارو است. نوع خالص آن این اجازه را به شما می‌دهد که دوز کمتری از آن استفاده شود و در نتیجه عوارض جانبی احتمالی کمتری داشته باشد. همچنین نسبت به سایر اشکال آن پایدارتر است و جهت استفاده در محصولاتی که به ماندگاری بیشتر احتیاج دارند ایده‌آل است. در تولید مواد غذایی اغلب از این نوع برای جلوگیری از رشد باکتری و کپک استفاده می‌شود.
- ناتامایسین مایع
تاییدیه سازمان جهانی بهداشت
سازمان جهانی بهداشت (WHO)، اداره ایمنی اروپا (EFSA) و اداره غذا و داروی آمریکا (FDA) این ماده را به‌عنوان یک نگهدارنده مناسب برای مصرف انسان مورد آزمایش و تأیید قرار داده‌اند. این ترکیب در محدوده PH وسیعی (3-9) فعال می‌ماند. جهت جلوگیری از فساد در برنامه‌های غذایی آن در دوزهای کم 3-20 ppm کار می‌کند.
مزایای استفاده از ناتامایسین
این ترکیب به دلیل اینکه بو و مزه خاصی ندارد بر روی عطروطعم محصولات هیچ تأثیری نمی‌گذارد. به‌عنوان نگهدارنده، اغلب به شکل سطحی جهت ممانعت از رشد باکتری‌ها و کپک‌ها به کار می‌رود. به دلیل قابلیت انحلال بسیار کم و یکنواخت برای استفاده در سطح مواد غذایی مناسب است. این ماده جذب بسیار اندکی از طریق مجرای گوارشی دارد و به دلیل اینکه در آب و چربی نامحلول است، بخش اعظم این ماده مصرف شده از طریق مدفوع از بدن دفع می‌شود.
از دیگر مزیت‌های آن مقدار مصرف کم آن نسبت به دیگر نگهدارنده‌ها است. این ماده سازگار با محیط‌زیست است و همچنین تشکیل سوسپانسیونی قوی می‌دهد. وابستگی کمی به PH دارد و در رنج وسیعی از PH پایدار می‌ماند. چون اکثر مواد غذایی در PH بین 4-7 قرار دارند سبب شده تا این ترکیب از جمله نگهدارنده‌های مناسب برای محصولات غذایی باشد.
محدودیت‌های میزان مصرف ناتامایسین
از آنجایی‌که تاکنون واکنش آلرژیک از این محصول منتشر نشده است، در کشور آمریکا در فهرست محصولات بی‌خطر شناخته می‌شود. باتوجه‌به دما و شرایط به‌ازای هر تن مقدار 10 تا 50 گرم، در تولید دوغ، ماست، پنیر. انواع دسرهای لبنی، آبمیوه‌ها، کیک، کلوچه، انواع رب، کچاپ و خیارشور برای جلوگیری از رشد مخمر و کپک و افزایش ماندگاری استفاده می‌شود.
عوارض احتمالی ناتامایسین
گاهی اوقات مصرف‌کنندگان نگران سلامت هستند و می‌خواهند بدانند که استفاده از این ترکیب برای سلامتی‌شان مضر است یا خیر، همچنین می‌خواهند عوارض جانبی آن را بدانند. همان‌طور که گفته شد این ماده به‌طورکلی ایمن است در صورت کاربرد آن در داروسازی امکان دارد عوارضی مانند بثورات پوستی، خارش، کهیر. تاول، تورم و برخی علائم آلرژیک را به همراه داشته باشد. به‌هرحال مصرف بیش از اندازه این ترکیب می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد در نتیجه کنترل مصرف آن مهم است.
بازار جهانی ناتامایسین
در سال 2018 اندازه بازار جهانی ناتامایسین حدود 12.6 میلیون دلار تخمین زده شد و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2030 بازار آن تا 4% رشد کند. رشد بازار این ماده را در درجه اول می‌توان به افزایش تقاضا در صنایع غذایی و پزشکی و غیره نسبت داد. ناتامایسین در میان بیشتر نگهدارنده‌های ضد قارچی نظیر سوربات پتاسیم، اسید سوربیک و اسیدلاکتیک به دلیل اثر ضدقارچی طولانی‌تر و طبیعی بودن، برجسته‌تر است. توسعه محصولات جدید و معرفی فناوری‌های جدید با استفاده از افزودنی‌های تثبیت‌کننده جهت بهبود پایداری و ماندگاری، می‌تواند فرصتی برای رشد بیشتر بازار این ترکیب ایجاد کند. این ماده به دلیل ماهیت همه‌کاره‌ای که دارد باز هم محرک رشد است و انتظار می‌رود تقاضا برای آن در آینده افزایش پیدا کند.
شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و خرید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما، با مشاوین فروش شرکت به صورت مستقیم در ارتباط باشید. شرکت تارا مدرن طب تجهیز نیازهای شما را در سریعترین زمان ممکن، با نازلترین قیمت بازار فراهم می‌کند.