شیشهآلات آزمایشگاهی از وسایل پرکاربرد در آزمایشگاه است و در انواع مختلف تولید میشوند. در این مقاله سعی داریم تاریخچه ساخت شیشه و چگونگی تولید آن را بررسی کنیم. بشر قبل از اینکه خود بتواند شیشه بسازد، شیشههای طبیعی مانند کوارتز و فولگوریت را کشف کرد و آنها را در موارد مختلف به کار میبرده است.
تاریخچه پیدایش شیشهآلات
هیچکس از اولین شیشهگر که شیشهآلات را ساخت چیزی نمیداند و تاریخ نخستین شیشهای که ساخته شده در دسترس نیست. بااینحال طبق یک داستان قدیمی، فینیقیها بهصورت تصادفی اولین شیشه را ساختهاند. این داستان روایت از مسافران یک کشتی است که در سوریه لنگر انداخته بودند. ازآنجاییکه آنها سنگی پیدا نکرده بودند، برای درستکردن اجاق از قطعههای بار کشتی که پودر رختشویی بود استفاده کردند.
به طور ناگهانی حین پخت غذا متوجه شدند که در اثر حرارت اجاق، تکههای سود با شنهای دور خود ترکیب شده و تبدیل به شیشه میشوند. البته ما دلیلی بر درستی یا نادرستی این داستان نداریم و فقط در تاریخ میخوانیم که ده هزار سال پیش از میلاد مسیح نخستین شیشه ابتدایی در مصر یا سوریه ساخته شده است. اما یقین داریم که حدود 300 سال پیش از میلاد، در مصر کارگاههای شیشهگری وجود داشت و شیشه را با سود و ماسه میساختند.
در آن زمان وسایل شیشهای جزو اشیا تجملی مورداستفاده توانگران و درباریان قرار داشته است. هم اکنون در موزه بریتانیا میتوانید قدیمیترین ظرف شیشهای که در رم 70 سال پیش از میلاد ساخته شده را مشاهده کنید. در سدههای 11 و 12 میلادی هنر شیشهگری توسط مسلمانان تکمیل شد. اروپاییان شیشه رنگی را در سده 13 میلادی ساختند و از آن جهت تزیین کلیساها استفاده میکردند. در آن زمان ساخت وسیله شیشهای حاصل مدتزمان زیادی تلاش یک هنرمند بود به همین دلیل قیمت سرسامآوری داشته است. از اوایل سده 19 ماشین شیشهسازی با روش فشردن ماده مذاب اختراع شد و وسایل مختلف و ارزانقیمت شیشهای رایج شد.
نحوه خرید شیشهالات آزمایشگاهی
شرکت تارا طب مفتخر است با داشتن بیش از ده سال سابقه فعالیت در زمینه واردات و تأمین لوازم آزمایشگاهی و مواد اولیه شیمیایی با نازلترین قیمت بازار در خدمت شما مشتریان گرامی باشد. شما میتوانید از طریق راههای ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما، جهت کسب اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و خرید با مشاورین فروش شرکت بهصورت مستقیم در ارتباط باشید.
کاربرد شیشهآلات در آزمایشگاه
برای انجام آزمایش در آزمایشگاه از وسایل و ظروف شیشهای استفاده میشود که باتوجهبه نوع آزمایش و حساسیت و مقاومتهای فیزیکی، شیمیایی و حرارتی در انواع مختلف تولید میشوند. باید در نظر داشت شیشهآلات با کیفیتهای متوسط در دماهای بالا مدت کمتری میتوانند تحمل کنند اگر زود سرد شوند ترک میخورند و بعد از مدتی میشکنند. ولی جنسهای باکیفیت بیشتر مانند زیماکس آلمان مقاومت حرارتی، فیزیکی و شیمیایی مناسبی دارند و در برابر خوردگی مقاوم هستند. اسامی برخی از شیشهآلات آزمایشگاهی از قبیل بشر، ارلن، مزور، بالن، بورت، بالن ژوژه، قیف، مبرد، هاون، لولهآزمایش، ساعت شیشه، لوله دورهام و… است.
تاریخچه شیشهگری در ایران
از قدیمیترین صنایعی که بشر به آن اشتغال داشته شیشهگری دستی است. قدمت این صنعت به 2500 تا 3000 سال پیش از میلاد مسیح میرسد و همانطور که گفته شد احتمالاً اولین سازنده شیشه مصریان بودهاند. شیشهگری در ایران نیز سابقه طولانی دارد و از آن برای ساخت اشیا و لوازم ساده بهره میبردند. قدمت این صنعت در ایران را گردنبند شیشهای متعلق به 2250 سال پیش از میلاد که دارای دانههای آبیرنگ است و در ناحیه شمال غرب ایران کشف شده تأیید میکند. همچنین در کاوشهای باستانشناسی اخیر نیز قطعات شیشهای مایلبهسبز که متعلق به دوران قبل از تاریخ است در لرستان، شوش و حسنلو کشف شده است.
نویسنده نامدار یونانی آریستوفان که در قرن پنجم قبل از میلاد میزیسته در یکی از نمایشنامههای خود به جامهای بلورین دربار هخامنشیان اشاره داشته، قطعات پیدا شده در تختجمشید گفته او را تأیید میکند. دوران سلجوقیان اوج صنعت شیشهگری در ایران بهحساب میآید زیرا در این دوران شیشه گران به روشهای جدیدی روی آوردند. در این دوران استفاده از قالبهای مختلف با نقوش برجسته و فرورفته رواج یافت و بدین ترتیب حک و تراش روی شیشه رونق یافت و نقشهای گوناگون از قبیل گل، اشکال حیوانات، استفاده از اشعار و آیات قرآن با رنگهای متنوع بهعنوان عامل مکمل وارد صنعت شیشهگری دستی ایران شد. تولیدات شیشهای این دوران بیشتر شامل عطردانهای ظریف، جام و گلدان با فرم و اندازه مختلف و اشیا تزیینی کوچک به شکل حیوانات، ظروف کوچک و بزرگ است.
شیشهگری کنونی در ایران
هم اکنون کارگاههای شیشهگری متعددی در تهران و شهرهای دیگر مانند اصفهان، قمصر کاشان، میمند فارس و… دایر است. این کارگاهها با شرایط تقریباً همانندی به تولید شیشههای فوتی میپردازند. ساختمان کارگاههای شیشهگری معمولاً ظاهری همانند دارند و دارای سقفهای بلند و پنجرههای بزرگ متقابل هستند. نحوه ساخت این کارگاهها به گونه ایست که باعث خروج هوای گرم ناشی از کارکردن کورهها میشود و هوای داخل کارگاه را متعادل میکند.
به طور معمول در هر کارگاه شیشهگری دو یا چند کوره وجود دارد. علت اصلی وجود چند کوره این است که همزمان بتوان چند رنگ نوع شیشه با رنگهای مختلف استفاده کرد. مواد اولیهای که در این کارگاهها مورداستفاده قرار میگیرند بیشتر از خردهشیشهها و ضایعات شیشه ایست که از شهرهای مختلف جمعآوری میگردد. گاهی هم از سیلیس که ماده اصلی شیشه است استفاده میشود و ترکیب آن با شیشه خرده به کار میرود. درجه حرارت موردنیاز برای ذوب سیلیس 1827 درجه سانتیگراد است اما موقعی که شیشه با سیلیس به کار گرفته میشود برای پایین آوردن درجه ذوب مواد دیگری مانند شوره، کربنات براکس، نیترات و مواد قلیایی دیگری به آن اضافه میگردد.
روش تهیه رنگ در شیشهگری
از عوامل مهم در ساخت شیشهآلات تهیه رنک مناسب شیشه است. تنوع رنگها باعث زیبایی بیشتر فرآوردههای شیشهای میشود و معمولاً برای تهیه رنگهای موردنیاز، شیشه گران از اکسید فلزات که بهصورت پودر وجود دارند استفاده میکنند. بهعنوانمثال برای تهیه رنگ آبی لاجوردی از اکسید کبالت و برای تهیه رنگ سبز از بی کرمات و اکسید آهن استفاده میشود. در تهیه رنگ ابی زنگاری از کرمات و اکسید مس و هم چنین در تهیه رنگ قرمز از اکسید مس یک ظرفیتی و یا سلنیوم استفاده میشود.
همچنین در تهیه رنگ بنفش بی اکسید منگنز همراه با کبالت و در تهیه رنگ زرشکی بی اکسید منگنز به کار میرود. رنگ شیری از نمک فسفر یا فلورید، رنگ قهوهای از پیریت، گوگرد و زغال چوب تهیه میشود. خرده شیشه و یا سیلیس بهاندازه موردنیاز با این اکسیدها باید مخلوط شوند، سپس برای ذوب شدن در داخل کورهای با دمای 1050 تا 1200 درجه سانتیگراد به مدت 8 ساعت قرار میگیرند. اگر مقدار سیلیس موجود در ماده اولیه بیشتر باشد به همان نسبت باید درجه حرارت ذوب بیشتر شود.
تمام مدت شبانهروز کوره شیشهگری باید روشن باشد و شیشه را در حالت ذوب و درجه حرارت دلخواه نگه دارد. در غیر این صورت به شیشه لطمه وارد میشود. در حال حاضر تولیدات شیشهای علاوه بر جنبه تزیینی موارد مصرف متعددی دارند مانند شیشهآلات آزمایشگاهی که نقش مهمی در آزمایشگاهها ایفا میکنند.
گرمخانه کارگاه شیشهگری
اگر شیشهآلات بعد از ساخت در مجاورت هوای عادی نگهداری شوند، بعد از چند دقیقه به علت سرد شدن سطح شیشه و گرم بودن داخل آن میشکنند. به همین دلیل باید اشیا بعد از ساخت به تدریج و در مدت طولانی سرد شوند. برای این کار در کارگاهها گرمخانههایی با دمای 450 تا 550 درجه سانتیگراد موجود است. معمولاً اول وقت هر روز در هر کارگاه گرمخانه را روشن میکنند و بعد از رسیدن به دمای مطلوب شیشهآلات ساخته شده را درون آن قرار میدهند. در آخر وقت که کارگاه تعطیل میشود در گرمخانه را بسته و موتور آن را خاموش میکنند. بدین ترتیب اشیا به مدت 24 تا 48 ساعت در گرمخانه میمانند تا بهتدریج از دمای آنها کاسته شود و به درجه حرارت معمولی برسند.
برای اینکه بتوان گرمخانه را در تمام ساعات در اختیار داشت لازم است که چندین گرمخانه در کارگاه وجود داشته باشد تا همیشه یک گرمخانه جهت اشیا تولیدی روزانه مهیا باشد. استادکار اشیا ساخته شده را به داخل گرمخانه میبرد و با ضربهای به لوله واگیره آن را جدا میکند و بهآرامی روی خاک نرم کف گرمخانه میاندازد. اشیایی که از گرمخانه خارج میشوند شیشههایی شفاف هستند و درصورتیکه نیاز به مات شدن، نقاشی و تراشکاری نباشد راهی بازار میشوند.
شما برای تأمین و خرید شیشهآلات آزمایشگاهی موردنیاز خود از برند زیماکس، ایرانی و غیره میتوانید از طریق راههای ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما، بهصورت مستقیم با مشاورین فروش شرکت در ارتباط باشید. شرکت تارا مدرن طب تجهیز با بیش از ده سال سابقه فعالیت، سعی بر فراهمآوردن مواد و لوازم موردنیاز شما با نازلترین قیمت بازار و در سریعترین زمان ممکن را دارد.