بوته چینی که به آن کروزه چینی و بوته آهنگری نیز گفته می‌شود ظرفی فلزی یا سرامیکی است که می‌توان در آن فلزات و مواد را ذوب کرد و تحت دمای بسیار بالا قرار داد. این ظرف در آزمایشگاه تحمل دمای تا 1000 درجه را دارد و بدون هیچ شکنندگی در آزمایش‌ها استفاده می‌شود، اما احتمال شکستن آن با ضربه‌های کوچک وجود دارد. به‌صورت سنتی این بوته‌ها از خاک رس ساخته می‌شوند ولی می‌توان آنها را از هر ماده‌ای که تحمل دمای بسیار بالا را دارد ساخت. موادی مانند آلومینا، گرافیت، کرندوم، کوارتز. همان‌طور که گفته شد جنس بوته چینی از چینی و سفال است اما امروزه بیشتر از گرافیت و یا کاربید سیلیکون ساخته می‌شود.
بوته چینی یا کروزه چیست؟
بوته چینی یا کروزه ظرفی به شکل مخروط ناقص با ته صاف و به شکل انگشتانه است. بوته‌ها معمولاً از چینی ساخته می‌شوند اما بعضی از آنها از جنس گرافیت، نیکل، آلومینا، پلاتین، تفلون، سرامیک سفالی یا گلی تولید می‌شوند. بوته در قطرهای مختلف و همچنین حجم‌های مختلف از 10 تا 100 میلی‌لیتر ساخته می‌شوند. جداره خارجی و داخلی این ظروف صیقل داده شده است و دارای درپوش نیز هستند. در لبه این ظرف برآمدگی جهت ریختن مواد وجود دارد که کار ریختن مواد را آسان‌تر می‌کند. بوته در آزمایشگاه‌های شیمی تجزیه و مواد غذایی کاربرد فراوانی دارد. این وسیله در آزمایش‌هایی که نیاز به پختن و خشک‌کردن مواد وجود داشته باشد استفاده می‌شود. اما قبل از انجام هر کاری باید بوته را برای رطوبت‌گیری و حین آزمایش در دسیکاتور قرار دهند.
روش تهیه بوته چینی
شرکت تارا طب با بیش از ده سال سابقه فعالیت در زمینه واردات و تامین مواد اولیه، مفتخر است مواد و تجهیزات مورد نیاز شما از بهترین برندهای روز دنیا را با نازلترین قیمت بازار در اختیارتان قرار دهد. شما می‌توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و خرید بوته چینی از طریق راه‌های ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما اقدام بفرمایید.
لوازم آزمایشگاهی
هنگامی که در آزمایشگاه می‌خواهیم یک واکنش شیمیایی انجام دهیم باید با تمام ابزار و وسایل و طریقه استفاده از آنها و همچنین مواد آزمایشگاهی و خصوصیات آنها آشنا باشیم. در آزمایشگاه مهمترین نکته حائز اهمیت ایمنی در کار است. رعایت نکات ایمنی از پوشیدن مانتو تا دستکش و عینک بسیار مهم است. هرکدام از این لوازم در آزمایشگاه برای انجام آزمایش‌های گوناگون مورداستفاده قرار می‌گیرد. بعضی از لوازم آزمایشگاهی مانند ارلن، بشر، انواع بالن آزمایشگاهی، لوله‌آزمایش، پیست، لوله و پایه، کاغذ صافی و… هستند. بوته چینی نیز یکی از این لوازم آزمایشگاهی است که بیشتر برای حرارت دادن کاربرد دارد.
کاربردهای بوته چینی
در آزمایش‌های متعددی از این وسیله استفاده می‌شود که در زیر به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد:
- تعیین آب تبلور نمک‌ها مانند اندازه‌گیری آب تبلور سولفات آهن، نمک قلیا و سولفات مس به‌وسیله این ظرف انجام می‌شود.
- ذوب کردن موادی که نیاز به دمای ذوب بالا و ظرفی دارند که دچار تخریب نشود، از بوته چینی استفاده می‌شود.
- جهت اندازه‌گیری وزن خشک مواد از این ظروف استفاده می‌شود. این امر بدین صورت است که ماده موردنظر به‌عنوان‌مثال سبزی را داخل بوته می‌سوزانند و سپس وزن آن را اندازه می‌گیرند.
- ذوب کردن قند و پارافین با این وسیله به‌راحتی انجام می‌شود.
- برای افزودن کربنات سدیم به یک واکنش از کروزه استفاده می‌شود.
- جهت خشک‌کردن مواد مختلف کروزه به کار می‌رود.
- بوته‌ها برای حل کردن برخی نمونه‌ها که به‌راحتی در اسیدها و بازها حل نمی‌شوند کارایی دارند.
- در شیمی تجزیه از کروزه برای سوزاندن نمونه‌ها و پخت و حرارت دادن آنها در کوره استفاده می‌شود. به‌عنوان‌مثال در اندازه‌گیری آهن، هیدروکسید فریک به‌دست‌آمده در بوته داخل کوره سوزانده شده و به اکسید فریک بی آب تبدیل می‌شود.
- بوته‌ها در تعیین سختی آب نیز کاربرد دارند. تعیین سختی آب معیاری برای تعیین کیفیت آب آشامیدنی است. به مقدار میلی اکی‌والان گرم یون‌های منیزیم و کلسیمی که در یک دسی‌متر مکعب آب وجود دارد درجه سختی آب گفته می‌شود. سختی آب به سه دسته موقت، دائم و کل تقسیم می‌شود.
-
- سختی موقت آب: هنگامی که آب می‌جوشد ماده‌ای که رسوب می‌کند کربنات‌های نامحلول است. این کربنات‌ها از بی‌کربنات‌های منیزیم و کلسیم موجود در آب به دست می‌آیند.
- سختی دائم آب: به نمک‌های دیگر منیزیم و کلسیم در آب، به جزء بی‌کربنات‌ها مانند سولفات و کلرید و نیترات، سختی آب گفته می‌شود. با جوشیدن این نمک‌ها به رسوب تبدیل نمی‌شوند و باید با نمک‌های دیگر مانند کربنات سدیم رسوب شوند.
در این آزمایش داخل بوته چینی مقداری آب شیر به همراه کربنات سدیم 0.1 نرمال حرارت داده می‌شود. این عمل تا جایی ادامه پیدا می‌کند که آب کاملاً خشک شود. سپس به آن آب مقطر اضافه می‌کنند. رسوبی که به جا می‌ماند کربنات منیزیم و کلسیم است. محلول شامل کربنات سدیم اضافی است که با اسیدکلریدریک 0.2 نرمال تیتر می‌شود (در مقابل شناساگر متیل اورانژ). مقدار کربنات سدیم اولیه با اسیدکلریدریک 0.2 نرمال تیتر می‌شود. باتوجه‌به میزان حجم‌های مصرفی در تیتراسیون و تعداد اکی والان گرم‌ها، سختی دائم به دست می‌آید.
-
- سختی کل: به مجموع سختی موقت و دائم سختی کل گفته می‌شود.
کاربرد بوته نیکلی و بوته پلاتینی
بوته نیکلی برای ذوب قلیا کاربرد دارد. نمونه را در این روش همراه با چندتکه هیدروکسید سدیم جامد داخل بوته روی چراغ قرار می‌دهند. سپس بوته را به همان شکل داخل آب مقطر می‌گذارند و نمونه در آب حل می‌شود. بوته پلاتینی برای ذوب قلیا همراه با ترکیبات کربنات سدیم و یک اکسیدکننده استفاده می‌شود. در این روش نیز نمونه همراه با کربنات سدیم و ماده اکسیدکننده در داخل بوته ریخته می‌شود. سپس در کوره الکتریکی تا دمای 1000 درجه سانتی‌گراد حرارت داده می‌شود. بعد از آن مخلوط را داخل آب مقطر ریخته و نمونه حل می‌شود.
کوره آزمایشگاهی چیست
کوره آزمایشگاهی یا کوره مافل از تجهیزات پرکاربرد در آزمایشگاه تخصصی و عمومی است. این دستگاه توان 3.5 کیلوواتی دارد. به‌طورکلی برای اندازه‌گیری خاکستر مواد خوراکی از دستگاهی با توانایی فراوری 1100 درجه سانتی‌گراد حرارت مصرف می‌شود به این دلیل به آن کوره الکتریکی نیز گفته می‌شود. این دستگاه از حساس‌ترین و پر استهلاک‌ترین وسایل آزمایشگاه است، به این دلیل که در دمای بسیار بالا و مدت زیاد کار می‌کند. کوره الکتریکی برای کار در نواحی مختلف دمایی است و دارای محفظه‌ای عایق شده از جنس آجرنسوز، سیمان نسوز و پنبه نسوز می‌باشد.
محفظه کوره با المنت‌های قوی در اطراف سقف دستگاه دمای بالا حدود 1100 تا 1600 درجه سانتی‌گراد ایجاد می‌کند که برای ذوب مواد و زینتر کردن آنها کاربرد دارد. کوره الکتریکی مجهز به ترموستات و ترمومتر دیجیتال است و قابلیت نصب تایمر دیجیتال را نیز دارد. جنس بدنه خارجی از ورقه روغنی با پوشش رنگ الکترواستاتیک است. رایج‌ترین نوع این کوره می‌تواند مواد مختلف را تا حدود 1200 درجه سانتی‌گراد حرارت دهد. در هنگام کار با این دستگاه باید توجه شود که درب آن زیاد باز نماند، زیرا حرارت تولید شده داخل به‌سرعت خارج می‌شود. از کوره‌ها برای ساخت اشیای سرامیکی نیز استفاده می‌شود.
نکات مهم زمان استفاده از بوته چینی
در آزمایشگاه ابزاری به نام گیره وجود دارد که مثلثی شکل است و بوته در آن قرار می‌گیرد و در‌صورتی‌که بوته گرم باشد به‌راحتی با آن جابه‌جا می‌شود. جهت استفاده از بوته برای سنجش وزنی باید این ظرف چند دفعه خالی داخل کوره در دمای مشخص و ثابت قرار بگیرد. بعد از سرد شدن بوته چینی وزن آن را برآورد می‌کنند تا برای پختن رسوب‌ها وزن مشخص و ثابتی داشته باشد. در مواردی که وزن‌گیری بسیار اهمیت دارد حتی بوته را با دست نیز جابه‌جا نکنید، زیرا عرق دست اگر بر روی بوته قرار بگیرد بر وزن آن تأثیر می‌گذارد. برای برداشتن بوته از روی مثلث نسوز باید از انبر استفاده کرد، زیرا بعد از خارج‌کردن از کوره دمای بسیار بالایی دارد و مدتی طول می‌کشد تا دما کاهش یابد، در صورت احتیاط نکردن احتمال آسیب به پوست وجود دارد.
باید در نظر داشته باشید که ضربه‌زدن به بوته باعث شکستن آن می‌شود. لازم است بدانید که بازها (قلیاها) باعث خوردگی بوته می‌شوند. اگرچه که بوته‌ها در برابر حرارت بالا مقاومت زیادی دارند اما موقع کار با بوته مراقب باشید که بوته با حرارت بالا را بر روی سطح سرد نگذارید. این امر ممکن است به دلیل تغییر دما باعث شکستگی بوته شود. به‌هیچ‌وجه از بوته شکسته استفاده نکنید زیرا امکان دارد در حین کار نشتی داشته و یا بشکند. بهتر است بوته قبل از اینکه در دمای بالا قرار بگیرد با حرارت ملایم به‌آرامی گرم شود، سپس تحت حرارت بالا قرار بگیرد. همچنین بهتر است اگر روی دما و شعله مستقیم قرار می‌گیرد با توری باشد تا شعله روی یک بخش از بوته متمرکز نشود.
شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و خرید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما، با مشاوین فروش شرکت به صورت مستقیم در ارتباط باشید. شرکت تارا مدرن طب تجهیز نیازهای شما را در سریعترین زمان ممکن، با نازلترین قیمت بازار فراهم می‌کند.