محلول آمونیاک چیست و چه کاربردهایی دارد

محلول آمونیاک دمای جوش بالا دارد که به دلیل پیوند قوی در این ترکیب است و سبب بالارفتن گرمای تبخیر آن می‌شود. آمونیاک مایع به علت وجود یون‌های هیدروژنی نقطه‌جوش و گرمای تبخیر آن بسیار بالاتر از نوع خالص آن است. محلول آمونیاک حلالی بهتر از آب برای ترکیبات آلی است اما برای ترکیبات معدنی حلال خوبی نیست.

محلول آمونیاک چیست

محلول آمونیاک یا آمونیوم هیدروکسید که به آن آمونیاک مایع نیز گفته می‌شود یک محلول غیر‌آلی و بی‌رنگ با بوی تند است. این ماده به‌منظور تنظیم‌کننده اسیدیته مورداستفاده قرار می‌گیرد. فرم معمول آن به‌صورت مایع است و درصد بالایی از آن برای تولید کودهای نیتروژنی به کار می‌رود. از جمله کاربردهای مختلف این محلول تولید مواد شیمیایی مختلف مانند نیتریک اسید و استفاده در صنایع داروسازی، غذایی و تولید کاغذ است.

به دلیل خواص تمیزکنندگی که این محلول دارد سبب شده تا در مصرف خانگی به یکی از محصولات شوینده محبوب تبدیل شود. آمونیاک یک جزء اساسی برای کودهای نیترات آمونیوم است که نیتروژن، ماده مغذی اساسی برای رشد گیاهان را آزاد می‌کند. این ماده با نام‌هایی مانند محلول آمونیاک، آمونیاک مایع، هیدروژن نیترید، هیدروکسید آنهیدروز آمونیوم، آمونیوم هیدروکسید، محلول آمونیاک خانگی و آنهیدروز آمونیاک شناخته می‌شود.

نحوه خرید محلول آمونیاک

شرکت تارا طب با بیش از ده سال سابقه فعالیت در زمینه واردات و تأمین مواد اولیه و تجهیزات، مفتخر است که با نازل‌ترین قیمت بازار برندهای روز دنیا را در اختیار شما قرار دهد. شما می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما، به‌صورت مستقیم با مشاورین فروش شرکت جهت استعلام قیمت و خرید ارتباط برقرار بفرمایید.

آمونیاک چیست

آمونیاک گازی بی‌رنگ و با بوی مشخص است که تحت‌فشار به محلول آمونیاک یا همان آمونیاک مایع تبدیل می‌شود. همان‌طور که گفته شد آمونیاک در دما و فشار محیط حالت گازی دارد و مایع کردن آن با افزایش فشار، کاهش دما یا هر دوی این روش‌ها به‌صورت هم‌زمان انجام می‌شود. آمونیاک همراه یخ خشک به مایع تبدیل می‌شود. همانند سایر گازها میزان حلالیت آمونیاک با افزایش دمای حلال کم می‌شود و چگالی محلول آمونیاک با افزایش غلظت محلول آمونیاک کاهش می‌یابد. در دماهای بالاتر میزان خلوص محلول اشباع کاهش و چگالی افزایش می‌یابد. گاز آمونیاک بعد از گرم‌شدن محلول‌های اشباع آزاد می‌شود.

لازم است بدانید که آمونیاک بخشی از چرخه نیتروژن است و از فرایندهای باکتریایی در خاک تولید می‌شود. به طور طبیعی این ماده از تجزیه مواد آلی، ازجمله حیوانات، گیاهان و مواد زائد حیوانی به دست می‌آید. غذاهای حاوی پروتئین در بدن انسان به اسیدهای آمینه و آمونیاک تجزیه شده و سپس به اوره تبدیل می‌شود. برای فرایندهای بیولوژیکی وجود آمونیاک ضروری است و از آن به‌عنوان پیش ماده برای سنتز نوکلئوتید و اسیدآمینه استفاده می‌شود. آمونیاک در شکل خالص رطوبت‌ساز است و رطوبت را جذب می‌کند. این ماده دارای خاصیت قلیایی و خورندگی است. به‌راحتی در آب حل می‌شود و تشکیل هیدروکسید آمونیوم که یک محلول باز ضعیف و سوزاننده است را می‌دهد. آمونیاک کاربردهای صنعتی و غیرصنعتی فراوانی دارد. آمونیاک یک ترکیب قطبی است و می‌تواند با سایر مولکول‌ها پیوند هیدروژنی تشکیل دهد.

روش تولید محلول آمونیاک

آمونیاک به‌صورت طبیعی در محیط، هوا، آب، خاک، گیاهان، جانوران و انسان وجود دارد. فریتس هابر روش هابر را ابداع کرد. این دانشمند آمونیاک را در دمای بالای 500 درجه و فشار 150 تا 200 اتمسفر به‌واسطه کاتالیست آهنی و دو گاز غیرفعال تولید کرد. در سال 1913 این فعالیت با همکاری هابر و بوش منجر به سنتز آمونیاک شد. این روند با سنتز کاتلیستی آمونیاک از گازهای هیدروژن و نیتروژن همراه است به‌طوری که این دو گاز با هم در حضور کاتالیزگر آهن واکنش نشان می‌دهند. در ادامه هیدروژن با واکنش گازهای طبیعی و بخار در دمای بالا تولید می‌شود. نیتروژن از هوا تأمین می‌شود.

عملیات تبرید و ذخیره‌سازی آمونیاک

در پایان فرایند فوق، آمونیاک با دمای -33 درجه سانتی‌گراد به‌صورت مایع در مخزن مخصوص ذخیره‌سازی برودتی با ظرفیت 20 هزار تن ذخیره می‌شود.

کاربردهای محلول آمونیاک

محلول آمونیاک در فرمولاسیون بسیاری از پاک‌کننده‌ها از جمله شیشه‌پاک‌کن‌ها به کار می‌رود. به دلیل اینکه آمونیاک مایع گازی است که در آب حل شده با تبخیر گاز، آمونیاک نیز تبخیر خواهد شد و این امر باعث می‌شود تا روی سطح هیچ لکه‌ای به جا نماند. کاربردهای این محلول شیمیایی شامل موارد زیر است:

تصفیه آب

آمونیاک برای تولید مونوکلرامین که به‌عنوان ضدعفونی‌کننده به کار می‌رود، مورداستفاده قرار می‌گیرد. به دلیل توانایی فعال ماندن بیشتر کلرامین در لوله آب راکد، سبب کاهش خطر عفونت‌های ناشی از آب می‌شود. آکواریست‌ها به‌منظور ایجاد مخزن جدید برای ماهی‌ها از آمونیاک استفاده می‌کنند. برای این کار آمونیاک باید فاقد مواد افزودنی باشد.

سیستم سردسازی یخچال

 چرخه جذب بخار با استفاده از سیستم‌های آمونیاک – آب در سال‌های ابتدایی قرن بیستم بسیار رایج بود و به‌صورت گسترده به کار گرفته می‌شد. اما بعد از توسعه چرخه فشرده‌سازی بخار، کارایی خود را در صنعت تولید یخچال و فریزر از دست داد.

آزمایشگاه

در آنالیز کیفی مواد معدنی از محلول آمونیاک به‌عنوان یک کمپلکس و باز استفاده می‌شود. آمونیاک مایع می‌تواند باقی‌مانده اکسید نقره را حل کند. در محلول‌هایی که برای تمیزکردن طلا، نقره و پلاتین به کار می‌روند اغلب این محلول یافت می‌شود. لازم است بدانید که امکان دارد این محلول روی سنگ‌های متخلخل مانند اوپال و مروارید اثرات منفی بگذارد.

صنایع غذایی

بی‌کربنات آمونیوم (پودر آمونیاک خشک) به‌عنوان تنظیم‌کننده اسیدیته مواد غذایی برای کاهش اسید در مواد غذایی به کار می‌رود. به دلیل اینکه این ماده توانایی کنترل PH را دارد به‌عنوان یک عامل ضد میکروب شناخته می‌شود.

ورزش

به دلیل بوی تند محلول آمونیاک، ورزشکاران با تنفس آن می‌توانند سطح هوشیاری و تمرکز خود را بالا ببرند ولی غلظت بالای آن مضر است؛ بنابراین می‌توان گفت محلول آمونیاک محرک تنفسی است.

کشاورزی

محلول آمونیاک سبب افزایش تولیدات کشاورزی می‌شود. این محلول در ازبین‌بردن آفات و کاهش سموم کشاورزی به کار می‌رود. به دلیل تولید انواع قارچ خوراکی، سرعت بالای ترکیب با خاک و تولید کاتیون‌های نیتروژن کاربرد فراوانی در کشاورزی دارد. از آمونیاک مایع در تولید کودهای شیمیایی حاوی ازت همچون اوره، آمونیوم نیترات، آمونیوم فسفات و آمونیوم سولفات استفاده می‌شود.

سایر کاربردها

• در بیسکوئیت‌سازی
• تنظیم‌کننده اسیدیته
• تهیه هیدروکسیل آمین و هیدرازین
• گاز، پتروشیمی و صنعت نفت
• ماده اولیه در صنایع شیمیایی
• صنایع رنگ
• سوخت و مشتقات
• تولید آمونیوم نیترات و نیتریک اسید
• سیستم کاتالیست کاهنده
• حفاری. انتقال گاز و استخراج فلزات
• مواد منفجره
• مبرد
• رنگ مو
• داروسازی
• صنعت کاغذ و خمیر آن
• فیبر و لاستیک
• صنایع متالورژی و معدن
• ماده اولیه تولید پارافین
• کارخانه‌های یخ‌سازی
• استفاده از محلول آمونیاک در آب به همراه یک رایحه معطر به‌عنوان پاک‌کننده

مشخصات محلول آمونیاک

آمونیاک مایع مناسب برای ترکیبات آلی مانند استرها، الکل‌ها، آمین‌ها و بنزن است. این در حالی است که این ترکیب برای ترکیبات غیرآلی نامناسب می‌باشد. 

نمک آمونیاک

نمک آمونیاک از تقطیر زغال‌سنگ تولید شده و به دودسته تقسیم می‌شود:

1. نمک‌های فرار که به‌وسیله بخار آب از بین می‌روند، مانند سولفیدرات و کربنات آمونیوم.
2. نمک‌های غیر فرار که توسط باز غیر فراری همچون آهک تجزیه می‌شوند، مانند هیپوسولفیت و کلرید آمونیوم.

موارد ایمنی و عوارض محلول آمونیاک

 در هنگام استفاده از محصولات پاک‌کننده حاوی آمونیاک، تمامی دستورالعمل‌های روی محصول را اجرا کنید و مطمئن شوید که منطقه تهویه خوبی دارد. موقع استفاده پنجره و درهای محیط را باز بگذارید و از ماسک، دستکش، لباس مناسب و محافظ چشم استفاده نمایید. قرارگیری در معرض آمونیاک سبب تحریک چشم، پوست و ریه می‌شود. به‌هیچ‌وجه آمونیاک را با شوینده حاوی کلر مخلوط نکنید، زیرا سبب تولید گاز سمی کلرامین می‌شود. قرارگرفتن در معرض گاز کلرامین ممکن است سبب سرفه، درد قفسه سینه، حالت تهوع، تنگی نفس، سوزش گلو، بینی، چشم و یا ذات‌الریه شود.

در صورت بلع مواد پاک‌کننده حاوی آمونیاک می‌تواند دهان، معده و گلو را بسوزاند و دچار درد شدید شکم شوید. اگر به طور اتفاقی مصرف شد طبق دستورالعمل ایمنی روی محصول عمل کنید و به مراکز درمانی مراجعه کنید. با آزمایش‌های پزشکی می‌توان آمونیاک موجود در ادرار و خون را تشخیص داد. ولی به دلیل اینکه آمونیاک به‌صورت طبیعی در محیط اطراف وجود دارد افراد به طور مرتب در معرض آمونیاک موجود در هوا، خاک و آب قرار دارند. به همین دلیل نتایج آزمایش به‌عنوان نشانگرهای زیستی مؤثر در نظر گرفته نمی‌شوند. ATSDR که آژانس ثبت مواد سمی و بیماری‌هاست می‌گوید: هنگام قرارگرفتن در معرض غلظت‌های معمولی آمونیاک موجود در محیط هیچ‌گونه اثرات سلامتی بر بدن انسان مشاهده نشده است.

شرایط نگهداری و بسته‌بندی محلول آمونیاک

آمونیاک مایع باید در مکانی با تهویه مناسب. دور از نور خورشید و مواد قابل اشتعال نگهداری شود. محلول آمونیاک در حجم زیاد باید در بشکه‌های پلی‌اتیلنی نگهداری و توسط تانکرهای مخصوص حمل شود. به ظروف آن تنش‌های فیزیکی و حرارت زیاد وارد شود. دمای بسیار بالا ینی بیش از 400 درجه سانتی‌گراد سبب تجزیه آمونیاک مایع و تولید هیدروژن می‌شود. محلول آمونیاک در بشکه‌های 220 لیتری و همچنین در مقیاس کمتر جهت مصارف آزمایشگاهی در بطری‌های شیشه‌ای که برند سرشناس تولیدکننده آن کمپانی مرک است نگهداری می‌شود.

شما می‌توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و خرید مواد و لوازم موردنیاز خود از طریق راه‌های ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما، به‌صورت مستقیم با مشاورین فروش شرکت تارا مدرن طب تجهیز در ارتباط باشید.