استون از قدیمی‌ترین ترکیبات شیمیایی است و به آن پروپانون نیز گفته می‌شود. پروپانون کوچک‌ترین و ساده‌ترین کتون موجود در ترکیبات آلی است که برای اهداف صنعتی به کار می‌رود. پروپانون یک حلال قطبی آپروتیک است، بدین معنی که یون‌های هیدروژن را آزاد نمی‌کند. نام‌های دیگر این ماده شامل دی متیل کتون، بتا – کتوپروپان، دی متیل کربونیل، دی متیل فرمالدهید، پروپان کتون و 2-پروپانول است.
استون چیست
استون مایعی بی‌رنگ، قطبی، فرار و قابل اشتعال است که بوی مشخصی دارد و همه آن را با عنوان لاک‌پاک‌کن می‌شناسند. این ترکیب برای پلاستیک‌ها خاصیت خورندگی دارد. این ماده در بدن انسان نیز طی فرایندهای متابولیک تولید می‌شود و در خون و ادرار قابل‌اندازه‌گیری است. این محلول شیمیایی مخصوصاً در افراد دیابتی و کسانی که رژیم کتوژنیک دارند بیشتر تولید می‌شود. البته در صورت تماس طولانی‌مدت، بر خون و مغز استخوان تأثیر می‌گذارد و همچنین ممکن است سبب بیماری درماتیت شود. استون حلال در آب است و در صنعت، خانه‌داری و آزمایشگاه به‌عنوان یک حلال به کار می‌رود. در پزشکی از این ماده برای جلوگیری از حمله صرع در کودکان و نوزادانی که صرع دارند مورداستفاده قرار می‌گیرد. این ماده در آب، اتر و اتانول به‌راحتی حل می‌شود و به‌عنوان یک حلال مهم معمولاً برای اهداف نظافت در آزمایشگاه به کار می‌رود.
نحوه خرید استون
شرکت تارا طب بابیش از ده سال سابقه فعالیت در زمینه واردات و تأمین مواد اولیه و لوازم و تجهیزات آزمایشگاهی، بهترین برندهای روز دنیا را با نازل‌ترین قیمت بازار در اختیار شما قرار می‌دهد. شما می‌توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و خرید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما، به‌صورت مستقیم با مشاورین فروش شرکت ارتباط برقرار بفرمایید.
تاریخچه استون
برای نخستین‌بار در اواخر سده‌های میانه این ماده توسط کیمیاگران از طریق تقطیر خشک استات‌های فلزی مانند استات سرب تولید شد. دانشمند فرانسوی به نام دوما و دانشمند آلمانی به نام فون لیبیگ در سال 1832 میلادی فرمول تجربی استون را به دست آوردند و بعد از آن در سال 1861 جوزف لوشمیتد ساختار این ماده را ارائه کرد.
بازار جهانی استون
ظرفیت تولید پروپانون در سال 2010 معادل 6.7 میلیون تن در سال برآورد شد. ایالت متحده با تولید 1.56 تن در سال بیشترین ظرفیت تولید را دارا بود و سپس تایوان و چین قرار داشتند. تولید این ماده به دلیل کاربرد در صنایع مختلف بالا است و همچنین قیمت آن به‌عنوان یک حلال همه‌کاره مقرون‌به‌صرفه است. بازار آن در سال 2020 رقمی معادل 4.47 میلیارد دلار ارزش‌گذاری شده است و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا سال 2028 به 6.81 میلیارد دلار برسد.
با ساختار و ویژگی‌های استون آشنا شوید
استن یک ماده شیمیایی آلی است که متشکل از اتم‌های هیدروژن، کربن و اکسیژن است و قابل اشتعال در دمای اتاق هست. تعداد این اتم‌ها بدین‌گونه است که شامل 3 اتم کربن، 6 اتم هیدروژن و 1 اتم اکسیژن می‌باشد. این ماده در مقادیر کم از طریق فرایندهای معمول بیولوژیکی تولید شده و می‌تواند در غلظت بالا مضر باشد. این ترکیب آلی به‌عنوان حلال برای تولید بسیاری از مواد مانند پلاستیک و سایر مواد ساخته شده به دست بشر استفاده می‌شود. این ماده قادر است چسب‌های خیلی قوی را ازبین ببرد و بعضی الکل های خاص دناتوره کند. بیش از 30 در صد از کل استون تولید شده در جهان به عنوان حلال سایر مواد شیمیایی به کار می رود.
این ماده تحت طبقه‌بندی کتون ها قرار می‌گیرد که ترکیبات آلی حاوی یک گروه کربونیل هستند و به دو گروه هیدروکربنی متصل می‌شوند. این ترکیب حاوی یک گروه کربونیل است که در آن کربن و اکسیژن با پیوند مضاعف به یکدیگر متصل هستند. استون تحت نور ماوراء بنفش فلورسنت است و بخار آن به‌عنوان ردیاب فلورسنت در آزمایش‌های جریان سیال به کار می‌رود. به طور معمول یخ خشک یا حمام استون برای انجام واکنش در دماهای پایین مورداستفاده قرار می‌گیرد. در واقع این ماده محصول جانبی صنعت تقطیر است.
مولکول استون حاوی یک گروه کربونیل در مرکز است که سبب قطبش مولکول می‌شود، زیرا کربن نسبت به اکسیژن الکترونگاتیوی کمتر دارد. بر همین اساس استن می‌تواند به‌عنوان واکنش‌دهنده با مولکول‌های نوکلئوفیلی به کار رود.در حمل‌ونقل ایمن و ذخیره‌سازی استیلن این ماده به کار می‌رود. بدین صورت که ابتدا مخازن حاوی ماده متخلخل از استون پر شده و سپس استیلن که درون آن حل می‌شود. یک لیتر پروپانون قادر است 250 لیتر استیلن حل کند. توصیه می‌شود به دلیل ناسازگاری شیمیایی استون را از برم، اسید نیتریک، کلر، تری کلرومتان و اسیدسولفوریک دور نگه دارید.
روش تولید استون
پروپانون به طور مستقیم یا غیرمستقیم از پروپیلن تهیه می‌شود. حدود 83٪ این ماده از طریق فرایند کومن ساخته می‌شود، بنابراین تولید استون به تولید فنل گره‌خورده است. بنزن با پروپیلن در فرایند کومن آلکیله می‌شود تا کومن تولید و توسط هوا اکسید شود و استون و فنل تولید کند. این ماده در قدیم با تقطیر خشک استات، به‌عنوان‌مثال استات کلسیم در دکربوکسیلاسیون تولید می‌شود. بعد از آن در جنگ جهانی اول، این ماده از طریق تخمیر استون – بوتانول – اتانول به‌وسیله باکتری کلسترودیم استوبوتیلیکوم تولید شد. ولی بعدها با آمدن روش‌های جدیدتر و با بازده بالاتر این روش‌های قدیمی منسوخ شد.
کاربرد استون در صنایع مختلف
به‌عنوان افزودنی
این ماده به‌عنوان افزودنی در تولید لوازم آرایشی و برخی مواد غذایی به کار می‌رود. استون بیشتر در صنایع تولید نان یافت می‌شود زیرا به سفید و کامل شدن آرد کمک می‌کند. در آرایشی برای دناتوره کردن الکل‌های خاص کمک می‌کند، می‌تواند به‌عنوان بخشی از ترکیبات لوازم آرایشی باشد و بوی خاصی به محصول ببخشد.
صنایع دارویی
استون یکی از رایج‌ترین حلال‌های مورداستفاده در صنعت داروسازی است. این ترکیب برای مخلوط کردن فیلرها و اجزاء فعالی که قرص‌ها و مایعات دارویی را تشکیل می‌دهند مناسب است. در صورت عدم استفاده از این ماده برخی قرص‌ها به‌سختی سفت شده و به تراکم موردنظر می‌رسند که برای تأثیرگذاری مواد مؤثره اهمیت دارد. همان گونه که اشاره شد از کاربردهای رایج استون در تولید داروها به‌عنوان حلال است. این ماده دارای خصوصیات موکوسی است و از طریق استنشاق، پوست و بلع جذب می‌شود. در سلول‌های زنده با واکنش شیمیایی باعث افزایش تولید گلوکز شده و در صورت دارابودن غلظت بالا به یک سرکوب‌کننده مرکزی سیستم عصبی تبدیل می‌شود.
محیط‌زیست
به طور طبیعی این ماده در محیط‌زیست وجود دارد و برای ارگانیسم‌های زنده و محیط اطراف غیرسمی است. به شکل کپسول‌های ذوب شونده با ازبین‌بردن لجن از گیاهان دریایی، حیوانات و گیاهان آبی کمک می‌کند.
کنترل آفات
ازآنجایی‌که این ماده شیمیایی بسیار فرار است در محصولات مختلفی مانند سموم دفع آفات و همچنین به‌عنوان یک ماده بی‌اثر و حلال به کار می‌رود. از سموم دفع آفات برای محصولات باغی، چمن، حیاط و محصولات کشاورزی به کار برده می‌شود.
در رنگ‌ها
استون ماده اصلی پاک‌کننده لاک ناخن است. همین‌طور در بنزن، متانول و تتراکلرواتان سمیت کمتری دارد. به همین دلیل از آن در رقیق‌کننده‌ها و پاک‌کننده‌های رنگ استفاده می‌شود. این ماده قابل اشتعال با مولکول‌های سطحی رنگ واکنش نشان می‌دهد، آنها را حل می‌کند و از یک گروه هیدروژن در انتهای مولکول الکترون می‌گیرد. این ترکیب به دلیل اختلاط‌پذیری با آکلریک ها و رنگ‌ها به‌خوبی مخلوط می‌شود و آنها را نرم و قابل انعطاف می‌کند.
از طرفی بیشتر ترکیبات مشابه بر خلاف استون که سطح مواد را تمیز می‌کند، رنگ سطوح را از بین می‌برند. اما این ماده آسیب را به حداقل می‌رساند. در صورت استفاده صحیح، این ترکیب روی سطح بتن رنگ ثابت و منسجمی به وجود می‌آورد. ترکیب رنگ با حلال مخلوط شده و با بتن در سطح زیرین اتصال پیدا کرده و رنگ بادوام را ایجاد می‌کند. همچنینی این ماده می‌تواند به همراه اسید بتن به‌منظور تقویت بافت و رنگ به کار رود و نقص‌های کوچک را بپوشاند.
پوشش در صنایع
ازآنجایی‌که محصولات تولید شده باید سازگار با محیط‌زیست هم باشند، بنابراین پوشش‌های پودری نباید حاوی آلاینده‌های خطرناک و ترکیبات فرار زیاد بوده تا بتوانند انتظارات از خواسته‌های محیطی را فراهم کنند. استون می‌تواند برای تمیزکردن پوشش انواع تجهیزات حمل‌ونقل به‌عنوان یک حلال مؤثر مورداستفاده قرار بگیرد.
مصارف خانگی یا داخلی
بسیاری از محصولات خانگی مانند آب آشامیدنی، چسب، محصولات غذایی، لاک ناخن و رنگ از این ماده تشکیل شده است. سایر محصولات حاوی این ترکیب نیز شامل پلاستیک، کفش و محصولات تجاری پاک‌کننده است. برای ازبین‌بردن لکه‌های روغنی از دیوارها و لکه‌های سرسخت جوهر در مصرف خانگی از این ماده استفاده می‌شود. همچنین به‌عنوان رقیق‌کننده برای رنگ و رزین‌های روغنی و تمیزکردن برس و سایر تجهیزات در هنگام نقاشی نیز استفاده می‌شود.
لوازم آرایشی
به طور معمول این مایع برای تولید لوازم آرایشی و محصولات مراقبت شخصی به کار می‌رود. برخی از این محصولات عبارت‌اند از عطر، محصولات پاک‌کننده، ناخن، مراقبت از پوست، ضدآفتاب، مراقبت از مو، آرایش صورت، محصولات حمام و مراقبت از دهان و دندان. همچنین آرایشگران از آن برای برطرف‌کردن چسب کلاه‌گیس، ریش و سبیل استفاده می‌کنند.
الکترونیک
برای تمیزکردن وسایل الکترونیکی تنها از ایزوپروپیل و الکل استفاده نمی‌شود، بلکه استون نیز کاربرد دارد. به‌عنوان‌مثال میکرو تراشه‌ها ممکن است چسبی داشته باشند که به‌راحتی با الکل پاک نشود و استون به‌راحتی آنها را حل کند. درست است که از نظر فنی این ماده جهت تمیزکردن وسایل الکترونیکی مناسب نیست اما در بسیاری از موارد به‌عنوان حلال برای تمیزکردن این‌گونه وسایل به کار می‌رود.
صنایع نفت
به دلیل اینکه استون یک ماده افزودنی بنزین است، با فرایند رقیق شدن گاز به‌راحتی در موتور پخش می‌شود و به تبخیر نفت و بهبود کارایی کمک می‌کند. با افزودن این ماده به سوخت اتومبیل‌ها سبب تمیز شدن موتور و روان‌تر کارکردن خودرو می‌شود. این ماده سبب افزایش مسافت پیموده شده و تولید گازهای گلخانه‌ای پاک‌تر توسط خودرو و همچنین نرم‌تر کارکردن موتور می‌شود.
صنایع نساجی
این ماده در ازبین‌بردن روغن، صمغ و بسیاری از مواد چسبنده از منسوجات فراوری نشده مانند پنبه و ابریشم کاربرد دارد. این حلال می‌تواند رزین، چسب و اپوکسی را از سطح نرم و سخت پاک کند. به دلیل اینکه غلظت زیاد این ماده برخی از الیاف را حل می‌کند، فرایند رقیق‌سازی باید دقیق صورت گیرد. بر همین اساس شرکت‌های نساجی اغلب این حلال را در رقت‌های خاص سفارش می‌دهند.
آزمایشگاه
در آزمایشگاه‌ها پروپانون یک حلال شیمیایی به شمار می‌آید. در اکثر مواقع جهت ازبین‌بردن بقایا و جامدات از ظروف شیشه‌ای استفاده می‌شود. به دلیل خاصیت اختلاط‌پذیری، در پاک‌کردن وسایل با آب کاربرد دارد و روند خشک‌شدن تجهیزات را تسریع می‌کند. این ماده به‌عنوان یک جزء در واکنش‌های شیمیایی عمل می‌کند. همچنین به انجام واکنش‌ها در دمای پایین برای نقطه انجماد -80 درجه سانتی‌گراد کمک می‌کند. پروپانون به‌عنوان معرف در فرایند اکسیداسیون الکل جونز و ردیابی فلورسانس در نور UV عمل می‌کند، زیرا تحت‌تأثیر نور فرابنفش فلورسنت قابل‌مشاهده است.
استون خوراکی
از این ترکیب با خلوص بالا به‌عنوان استون خوراکی استفاده می‌شود. این ماده بسیار سمی است و در صورت خوردن مقدار زیاد آن سبب بیهوشی فرد می‌شود. همچنین در صورت بلعیدن باعث آسیب‌دیدگی مخاط بینی و دستگاه گوارش می‌شود.
شرایط نگهداری استون
از آنجایی که این ماده شیمیایی بسیار فرار است باید در زمان نگهداری آن نکاتی رعایت شود. بست‌بندی استون باید از جنسی باشد که در تماس با آن دچار خوردگی نشود. سقف محل نگهداری این ترکیب شیمیایی باید محفوظ و ضد حریق باشد. از قرار گرفتن این محلول در کنار مواد اکسید کننده و همچنین نور مستقیم خورشید خودداری کنید. در هنگام استفاده حتما از عینک محافظ و ماسک استفاده شود.
شما می‌توانید جهت خرید این ماده شیمیایی و محصولات و تجهیزات دیگر از طریق راه‌های ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما، اقدام بفرمایید. شرکت تارا مدرن طب تجهیز با کادر مجرب آماده ارائه خدمات به شما مشتریان گرامی است.