الکل ترکیبی آلی با یک یا چند گروه هیدروکسیل است که به اتم کربن در گروههای آلکیلی و یا زنجیرههای هیدروکربنی متصل میباشد. این مواد مشتقات آب محسوب میشوند و در آنها گروه آلکیل که معمولاً به R نمایش داده میشود جایگزین گروه هیدروژن موجود میشود. محل قرارگیری گروه هیدروکسیل سبب میشود تا الکلهای مختلف با خواص شیمیایی و فیزیکی متفاوت تولید شوند.
الکل چیست
الکل ترکیب آلی با یک یا چند گروه هیدروکسیل است که در گروههای آلکیلی و یا زنجیرههای هیدروکربنی به اتم کربن متصل میباشد. به طور کلی هنگامی که نام الکل به تنهایی به کار رود اغلب منظور اتانول است که همان الکل به دست آمده از جو، عرق یا همان مشروبات الکلی میباشد. اتانول مایع بیرنگ، فرار و با بویی بسیار تند است که از تخمیر شکر به دست میآید. احتمالا از 2000 سال قبل از میلاد در تمدن دوره سند تقطیر الکل آغاز شده، مردم هند از نوعی نوشیدنی الکلی به نام سورا استفاده میکردند.
از اوایل قرن هشتم تقطیر الکل برای شیمی دانان اسلامی شناخته شده بود. الکندی شیمیدان عرب تقطیر شراب را به روشنی در رسالهای با عنوان کتاب شیمی عطر و تقطیر توصیف کرد. پزشک ایرانی به نام زکریای رازی الکل را کشف کرد، کشف این ماده دستاورد بزرگی بود و به پیشرفت در صنعت کمک فراوانی کرد. طبق تحقیقات صورتگرفته الکلهایی که وزن مولکولی کمتری دارند، در آب بسیار محلول هستند. در صورت اضافهشدن وزن مولکولی انحلالپذیری آنها در آب کمتر شده و فشار بخار، ویسکوزیته، نقطهجوش و دانسیته افزایش مییابد.
نحوه خرید الکل
شرکت تارا طب با بیش از ده سال سابقه فعالیت در زمینه واردات و تأمین مواد اولیه، مفتخر است مواد و تجهیزات موردنیاز شما از بهترین برندهای روز دنیا را با نازلترین قیمت بازار در اختیارتان قرار دهد. شما میتوانید جهت کسب اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و خرید از طریق راههای ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما اقدام بفرمایید.
با انواع الکل آشنا شوید
الکل انواع گوناگونی دارد و در صنایع مختلف مانند ضدعفونی سازی، سنتز مواد، شیرینکننده، شوینده، ساخت عطر، و… به کار میرود. بهطورکلی الکل به سه دسته نوع اول، نوع دوم و نوع سوم تقسیم میشود.
نوع اول
در این دسته از الکلها اتم کربنی که به گروه هیدروکسیل متصل است تنها به یک گروه آلکیل متصل میباشد. از جمله موادی که جزء این نوع بهحساب میآیند میتوان به اتانول، متانول، پروپانول اشاره کرد. جهت تشخیص اینکه الکل موردنظر نوع اول میباشد یا خیر، کافی است به کربن متصل شده به گروه هیدروکسیل نگاه کنید. درصورتیکه این اتم به یک گروه کربن دیگر متصل بوده آن را در نوع اول دستهبندی کنید.
نوع دوم
این نوع به موادی گفته میشود که اتم کربن متصل به گروه هیدروکسیل در هر دو طرف به دو گروه آلکیل متصل است. ممکن است دو گروه آلکیل موجود از نظر ساختاری یکسان و یا حتی متفاوت باشند. برای تشخیص الکل موردنظر به کربن متصل به گروه هیدروکسیل نگاه کنید اگر این کربن به دو کربن دیگر متصل باشد ماده موردنظر جزء دسته نوه دوم قرار میگیرد. از جمله موادی که در این دسته قرار دارند میتوان به ایزوپروپیل الکل، 2-بوتانول، 3-پنتانول و… اشاره کرد.
نوع سوم
در این گروه اتم متصل به گروه هیدروکسیل به سه گروه آلکیلی متصل است. ویژگیهای فیزیکی این مواد به ساختار آنها بستگی دارد. گروه هیدروکسیل موجود در این الکلها به آنها اجازه میدهد تا با اتمهای همسایه پیوند هیدروژنی برقرار کنند. این نوع پیوندهای هیدروژنی ضعیف هستند. بااینحال این پیوندها موجب میشوند نقاط جوش الکل بالاتر از آلکانهای آن شود. از جمله موادی که در این دسته قرار میگیرند میتوان به 2 متیل پروپانول و 2 متیل بوتانول اشاره کرد.
کاربردهای مختلف الکل
الکلها بهعنوان ضد یخ و در ترکیب با اتیلن گلیکولها به کار میروند. برخی از این مواد مانند متانول بهعنوان سوخت در موتورهای احتراق داخلی مورداستفاده قرار میگیرند. انواعی از الکلها بهعنوان نگهدارنده مواد آزمایشگاهی و برخی دیگر مانند ایزوپروپانول بهعنوان ضدعفونیکننده استفاده میشوند. در نوشیدنیهای الکلی از اتانول با 3 الی 40 درصد حجمی به کار برده میشود. همچنین این مواد در صنعت داروسازی، آزمایشگاه، ساخت عطر، شوینده، ضدعفونیکننده، شیرینکننده، سنتز مواد و… استفاده میشوند.
طبقهبندی الکل بر اساس گروه هیدروکسیل
الکلها بر اساس تعداد گروههای هیدروکسیل موجود به سه طبقه زیر تقسیم میشوند:
- مونوهیدریک: یک گروه الکل در مولکول موجود است.
- دی هیدریک: دو گروه الکل در مولکول وجود دارد.
- پلی هیدریک: بیش از دو گروه الکل در مولکول موجود میباشد.
انحلال پذیری الکل
تعداد گروههای هیدروکسیلی که در ساختار ماده موجود است میتواند در انحلالپذیری آن تأثیر بگذارد. انحلالپذیری ماده در آب با افزایش تعداد گروه هیدروکسیلی بر روی مولکول افزایش مییابد. بهعنوانمثال ماده 1 و 4 بوتان دیال (حاوی دو گروه هیدروکسیل) انحلالپذیری بیشتری نسبت به 1 بوتانول (حاوی یک گروه هیدروکسیل) در آب دارد.
علاوهبرآن هرچه گروه کربن موجود در الکل بیشتر باشد، انحلالپذیری آن کمتر میشود. در نتیجه ماده 1 اتانول با 8 اتم کربن انحلالپذیری کمتری نسبت به 1 بوتانول با 4 اتم کربن دارد. اغلب درصورتیکه تعداد کربن این ترکیبات 4 اتم بیشتر باشد انحلالپذیری کمتر میشود. تا جایی که در صورت مخلوط کردن دو الکل با داشتن اتمهای کربن بیشتر از 4 میتوان شاهد دوفازی شدن محلول بود.
معرفی برخی از الکلهای پر مصرف
- اتانول: در غلظتهای پایین این ماده به دلیل بهبود طعم و اثرگذاری کم بر بدن بهصورت خوراکی مصرف میشود. اتانول بهعنوان یک حلال صنعتی و افزودنی سوخت نیز مورداستفاده قرار میگیرد. خاصیت ضدعفونیکنندگی آن موجب شده تا در اغلب مواد ضدعفونیکننده و شویندهها به کار رود.
- متانول: در صنعت استفاده عمده از این ماده بهعنوان حلال است و در ساخت رنگ بهوفور به کار گرفته میِشود. همچنین فرمالدهید تهیه شده متانول در محصولات زیادی مانند پلاستیک و مواد منفجره استفاده میشود. این ماده به دلیل دارابودن نقطه انجماد بالا بهعنوان عامل ضد انجماد در سوخت موتورهای احتراقی داخلی و یا جلوگیری از انجماد سایر سوختها مورداستفاده قرار میگیرد. این نکته لازم به ذکر است که این ماده بسیار سمی است و در مصارف خوراکی و ضدعفونی نباید استفاده شود.
- ایزوبوتانول: این ماده در ترکیب با آب و پروپیلن میتواند بهعنوان یک ضدعفونیکننده مهم در صنعت پزشکی و تمیزکردن سطح مورداستفاده قرار بگیرد. این ماده تبخیر بسیار سریعی دارد و در نتیجه در محلولهای ضدعفونیکننده دست نیز از این ترکیب همراه با اتانول استفاده میشود. نوشیدن این ماده بههیچوجه توصیه نمیشود و میتواند آسیب جدی به بدن وارد کند.
الکلهای رایج موجود در بازار
امروزه ماهیت این مواد مختلف برای انسان کاملاً شناخته شده است و در زمینههای گوناگون از آنها بهره میبرد. در ادامه به معرفی خواص و ویژگیهای برخی از این ترکیبات میپردازیم:
سفید
اصطلاح سفید اغلب برای گرید طبی اتانول استفاده میشود که رنگ سفیدی داشته و در داروخانه موجود است، عمده استفاده آن برای ضدعفونی است. برخی از افراد اقدام به نوشیدن الکل سفید نموده که به دلیل غلظت بسیار بالای آن میتواند باعث مسمومیت و آسیب جدی به بدن شود.
صنعتی
اغلب این گرید بهصورت مایع زردرنگ است و دسترسی به آن برای عموم در مقایسه با نوع سفید یا طبی راحتتر است. این نوع الکل حتی در سوپرمارکتها نیز عرضه میشود. نکته قابلذکر و مهم این است که این نوع گرید اغلب از اتانول تشکیل شده و مقداری رنگ، ترکیبات متانول و پیریدین به آن اضافه شده تا با گرید طبی تفاوت داشته باشد.
معمولاً این گرید از اتانول با نام خالص یا دناتوره در بازار موجود است و ذکر این نکته لازم است که برخلاف نامش مقداری ناخالصی دارد. بههیچوجه این ماده برای نوشیدن مناسب نیست و جهت اهداف صنعتی مانند نساجی، تولید چسب، مواد آرایشی، مواد شوینده، مواد منفجره و… تولید میشود. به دلیل اینکه دولتها برای مصارف نوشیدنی این ماده مالیات و قوانین خاصی مطرح نمودهاند، گرید صنعتی حاوی ناخالصی است تا آن را از نوع نوشیدنی آن متمایز کند؛ بنابراین این عمل موجب شده تا اتانولی که در خانهها در دسترس است بسیار ارزانتر از نوع نوشیدنی آن باشد.
همانطور که اشاره شد نوشیدن این نوع میتواند اثرات مختلفی بر بدن داشته باشد. اگر از متانول در دناتره کردن اتانول استفاده شود، اثرات احتمالی آن شامل آسیب به سیستم عصبی و سایر اندامهای بدن، افزایش خطر ابتلا به سرطان، مرگ و یا کوری خواهد بود. برخی گمان میکنند با تقطیر سازی اتانول صنعتی میتوانند ناخالصیهای آن را جدا کنند، اما برخی از این مواد سمی نقطهجوش برابر با اتانول دارند و بهسادگی جداسازی آنها امکانپذیر نخواهد بود.
الکل صنعتی برای استفاده در مواد آرایشی اغلب حاوی آب و ماده تلخ کننده مانند بیترکس، بنزوات دناتونیوم و ساکارید دناتونیوم است. سایر افزودنیهای رایج نیز ایزوپروپانول، متیل اتیل کتون، متیل ایزو بوتیل کتون، بنزن، پیریدین، دی اتیل فتالات و نفتا هستند.
معرفی اجمالی الکل مطلق یا اتانول
الکل مطلق نامی معمول برای ترکیب شیمیایی اتانول است. اتیل الکل باید بهعنوان مطلق واجد شرایط باشد، و باید بیش از یک درصد آب باشد. به عبارتی دیگر، الکل مطلق مایعی است که حداقل وزن آن 99 درصد الکل خالص است. اتانول نوعی از الکل است که از آن با نامهای اتیل الکل، الکل خالص، الکل غلات و الکل نوشیدن یاد میشود. الکل مطلق یک الکل سبک و مایع فرار، بیرنگ و قابل اشتعال با بوی مشخص است که با شعله نامرئی میسوزد، همچنین زیستتخریبپذیر میباشد.
این نوع الکل آب را در حین ذخیره جذب میکند و از ویژگیهای مهم آن تشکیل یک مخلوط آزئوتروپیم با آب است. همچنین اتیل الکل مطلق بهعنوان اتانول بی آب و اتانول با درجه الکترونی شناخته میشود و تا خلوص 99.9 درصد موجود است. الکل مطلق جزء کلیدی بسیاری از کاربردهایی است که در آنها آب بسیار کم ضروری است. در روشهایی که به حضور آب حساس هستند میتوان از الکل مطلق استفاده کرد.
اتانول ماده شیمیایی طبیعی است که توسط میوههای رسیده و بهوسیله مخمرها و باکتریها از طریق تخمیر تولید میشود. تولید از زیستتوده را میتوان از هر ماده اولیه دارای مقدار قابلتوجهی قند یا موادی که میتوانند به قند تبدیل شوند، انجام داد. امروزه تخمیر مسیر غالب جهت تولید این نوع الکل است. زیستتوده از طریق مسیرهای بیوتکنولوژیکی و ترموشیمیایی میتواند به اتانول تبدیل شود.
شما میتوانید جهت کسب اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و خرید از طریق راههای ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما، با مشاورین فروش شرکت بهصورت مستقیم در ارتباط باشید. شرکت تارا مدرن طب تجهیز نیازهای شما را در سریعترین زمان ممکن، با نازلترین قیمت بازار فراهم میکند.