بی‌کربنات آمونیوم یک ترکیب غیرآلی با نام‌های بسیار است که نشان‌دهنده قدمت استفاده از این ماده شیمیایی می‌باشد. این ماده جامد بی‌رنگ است که به‌راحتی در محدوده دمایی بین 36 تا 60 درجه سانتی‌گراد به دی‌اکسیدکربن، آمونیاک و آب تجزیه می‌شود. از نظر شیمیایی این ترکیب نمک بی‌کربنات یون آمونیوم است. نام‌های دیگر این ماده آمونیاک خشک، آمونیوم هیدروژن کربنات، آمونیوم کربنات اسید، مونو آمونیوم کربنات، نمک اسید کربنات مونو آمونیوم و آمونیاک پودری است. این ماده شیمیایی در دو گرید غذایی و صنعتی در بازار ارائه می‌شود.
بی‌کربنات آمونیوم در دمای اتاق به‌صورت پودر سفید و کریستالی با بوی بسیار اندک آمونیاک است. این نمک حلال در آب است و محلولی نسبتاً قلیایی تشکیل می‌دهد. باتوجه‌به این نکته که حلالیت این ماده در آب گرماگیر است، بنابراین با افزایش دما حلالیت آن در آب افزایش‌یافته و موجب کاهش دمای آب می‌شود. این ترکیب شیمیایی در استون و الکل نامحلول است. درگذشته از این ماده به‌عنوان شاخ گوزن و بی‌کربنات آمونیوم نام‌برده شده است. به‌صورت سنتی آمونیاک نانوایی محصول جانبی شاخ گوزن بوده که از ساییدن و آهکی کردن آن به‌دست‌آمده است. همچنین از این ماده به‌جای بیکینگ‌پودر در غذا به کار برده می‌شد.
نحوه خرید بی‌کربنات آمونیوم
شرکت تارا طب با بیش از ده سال سابقه فعالیت در زمینه واردات و تأمین مواد اولیه، مفتخر است مواد و تجهیزات موردنیاز شما از بهترین برندهای روز دنیا را با نازل‌ترین قیمت بازار در اختیارتان قرار دهد. شما می‌توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و خرید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما اقدام بفرمایید.
روش تولید بی‌کربنات آمونیوم
بی‌کربنات آمونیوم در یک فرایند آبی به‌صورت پیوسته یا ناپیوسته تولید می‌شود. در یک روش بعد از شارژ محلول آمونیاک به درون رآکتور، گاز دی‌اکسیدکربن را به درون رآکتور تزریق می‌کنند. کنترل این واکنش آسان بوده و مهم‌ترین مرحله آن کریستالیزاسیون است. همان‌طور که ذکر شد واکنش تشکیل آمونیوم بی‌کربنات یک واکنش گرمازا است.
باتوجه‌به این نکته که واکنش بین محلول آمونیاک و دی‌اکسیدکربن گرمازا است، جهت تولید کریستال‌هایی با اندازه مناسب باید گرمای واکنش خارج شده و در طول انجام واکنش، دما تحت کنترل باشد. در پایان فرایند بعد از تکمیل واکنش و تشکیل کریستال، محتویات رآکتور تخلیه شده و کریستال‌ها با کمک سانتریفیوژ آبگیری می‌شوند. کریستال‌های بی‌کربنات آمونیوم در صورت نیاز داخل خشک‌کن، خشک می‌شوند.
روش دیگر تولید این ماده استفاده از آمونیوم کربنات است. بدین صورت که ابتدا آمونیوم کربنات صنعتی را درون رآکتور حاوی آب 50 درجه سانتی‌گراد شارژ کرده و سپس به درون محلول دی‌اکسیدکربن تزریق می‌شود. در ادامه فرایند. با کنترل و کاهش دما کریستال‌های آمونیوم بی‌کربنات پدیدار شده و در پایان محتویات رآکتور تخلیه شده و کریستال‌ها با کمک سانتریفیوژ آبگیری می‌شوند.
با ویژگی‌های بی‌کربنات آمونیم آشنا شوید
جرم مولی این ترکیب شیمیایی 79.6 گرم بر مول است و حلال در آب و نسبتاً قلیایی است. همان‌طور که گفته شد حلالیت این ماده در آب گرماگیر است و با افزایش دما حلالیت آن افزایش می‌یابد. این ترکیب از یک عنصر نیتروژن، پنج عنصر هیدروژن، یک عنصر کربن و سه عنصر اکسیژن تشکیل شده است. بی‌کربنات آمونیوم به‌عنوان یک عامل تثبیت‌کننده، خمیرمایه و به‌عنوان تنظیم‌کننده اسیدیته به کار می‌رود. خاصیت تثبیت‌کنندگی این ماده امکان حفظ خواص فیزیکی و شیمیایی ایدئال را در یک ماده غذایی فراهم می‌کند. علاوه‌برآن می‌تواند با کنترل یا اصلاح اسیدیته یا قلیایی بودن یک ماده غذایی PH را تنظیم نماید.
کاربردهای مختلف بی‌کربنات آمونیوم
آمونیوم بی‌کربنات به‌عنوان یک عامل ورآورنده هنگام تهیه انواع کالاهای پختنی در خمیرمایه به کار می‌رود. این ترکیب موجب ایجاد یک خمیر پف‌دار می‌شود که برای تهیه انواع نان، کراکر و کلوچه مناسب است. به طور معمول این ماده در کالاهای پخته شده کوچک مورداستفاده قرار می‌گیرد به این دلیل که به‌سرعت می‌تواند باعث پراکنده و تبخیر شدن گاز آمونیاک درون ماده پخته شده گردد. اگرچه در طی فرایند پخت امکان دارد رایحه آمونیاک پخش شود؛ اما هنگام خوردن ماده غذایی بوی آن باقی نمی‌ماند و موردتوجه قرار نمی‌گیرد.
نتیجه به‌کاربردن آمونیوم بی‌کربنات در یک کالای پختنی بافتی سبک، ترد و تا حدودی نرم خواهد بود. امروزه این ماده با جوش شیرین و بیکینگ‌پودر جایگزین می‌شود، بااین‌حال هنوز هم استفاده از بی‌کربنات آمونیوم توسط افرادی که بافتی سبک‌تر و تردتری نیاز دارند استفاده می‌شود. این ماده شیمیایی زمانی فعال می‌شود که به مخلوط خمیر یا خمیرمایه افزوده شده و در دمای اتاق گرم یا پخته شود. زیرا گرما مهم‌ترین عامل فعال‌کردن واکنش شیمایی و تولید گازها است که سبب پف کردن کالای پخته می‌گردد.
همچنین آمونیوم بی‌کربنات به‌عنوان تقویت‌کننده خاک و کود نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد، هرچند به‌عنوان کود قابل‌رقابت با سایر ترکیبات آمونیوم دار نیست. این ماده درگذشته به‌عنوان کود نیتروژن‌دار ارزان‌قیمت به کار می‌رفت، اما به دلیل کیفیت پایین و ناپایداری با اوره جایگزین شد. در صنایع کشاورزی و آزمایشگا‌ه این ماده به‌عنوان شناساگر به کار می‌رود. آمونیاک خشک به‌عنوان ازبین‌برنده و پاک‌کننده رسوب کلسیم در لوله‌های مبدل حرارتی و بویلرها نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. اگر رسوب خیلی ضخیم باشد از ترکیب آمونیوم بی‌کربنات و هیدروکلریک اسید رقیق جهت رسوب‌زدایی استفاده می‌شود.
در صنایع آرایشی – بهداشتی از این ترکیب جهت تعادل PH محیط واکنش و عامل بافر کننده مورداستفاده قرار می‌گیرد. آمونیاک خشک در رنگ‌های صنعتی خوراکی به کار برده شده در نوشابه انرژی‌زا، غلات صبحانه، ادویه، ژله، بستنی، سس، چیپس، پفیلا، محصولات کنسرو شده و… به کار می‌رود. همچنین این ماده در تولید لاستیک اسفنجی، سرامیک‌سازی، صنعت داروسازی، صنعت پلاستیک، سنتز کاتالیست، نمک آمونیوم، ترکیبات اطفا حریق، تولید مواد ضدحریق و لباس مخصوص آتش، جهت گریس زدایی محصول، تولید محصولات لبنی و کائوچو دباغی چرم مورداستفاده قرار می‌گیرد.
تفاوت بی‌کربنات آمونیوم با بیکینگ پودر و جوش شیرین
بی‌کربنات آمونیوم در دمای اتاق واکنش نمی‌دهد و بر همین اساس خمیرهایی که در آن‌ها از این ترکیب استفاده شده ماندگاری بیشتری دارند. در مجاورت آب و گرما این ماده به واکنش داده و سبب همگن شدن خمیر می‌شود. آمونیوم بی‌کربنات نسبت به بیکینگ‌پودر کمی رنگ قهوه‌ای به محصول داده و موجب ایجاد ساختاری ترد و متخلخل می‌شود. در هنگام پختن با این ماده بوی تندی متصاعد شده که با پخت در دمای بالای 60 درجه سلسیوس این بو به طور کامل رفع می‌شود. در تولید محصولاتی که رطوبتی بیشتر از 3 درصد دارند بوی آمونیاک باقی می‌ماند؛ ولی بیکینگ‌پودر چنین بویی به جا نمی‌گذارد.
خطرات و عوارض احتمالی بی‌کربنات آمونیوم
این ماده شیمیایی سبب تحریک چشم، پوست و سیستم تنفسی می‌شود. اثرات کوتاه‌مدت آن ممکن است بلافاصله یا اندکی بعد از قرارگیری در معرض بی‌کربنات آمونیوم بروز کند. امکان دارد تنفس آن سبب تحریک بینی، گلو و ریه شود که سرفه، خس‌خس سینه و تنگی نفس را در پی دارد. تماس مکرر با این ترکیب باعث ایجاد برونشیت همراه با سرفه و تنگی نفس می‌شود. تأثیرات سلامتی ممکن است مدتی بعد از قرارگیری در معرض بی‌کربنات آمونیوم رخ دهد و می‌تواند ماه‌ها یا سال‌ها ادامه داشته باشد. هنگام کار با این ماده استفاده از لباس محافظ و تهویه مناسب محل ضروری است.
نگهداری و بسته‌بندی بی‌کربنات آمونیوم
این ترکیب شیمیایی در بشکه‌های فولادی یا کیسه‌هایی با لایه داخلی پلی‌اتیلن بسته‌بندی می‌شود. دمای محل نگهداری این ماده شیمای باید پایین‌تر از 15 درجه سانتی‌گراد باشد. نگهداری این ماده در شرایط دمایی نامناسب باعث کلوخه شدن و کاهش کیفیت محصولات تهیه شده با آن می‌شود. همچنین قرارگیری در معرض هوا سبب تبخیر شدن آمونیاک و کاهش کیفیت این ترکیب شیمایی خواهد شد. شما می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و خرید از طریق راه‌های ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما، با مشاوین فروش شرکت به صورت مستقیم در ارتباط باشید. شرکت تارا مدرن طب تجهیز نیازهای شما را در سریعترین زمان ممکن، با نازل‌ترین قیمت بازار فراهم می‌کند.